Não bộ là cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, và chế độ ăn uống hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe não bộ.
Nhiều người chăm chỉ tập luyện thể thao, đọc sách hay thiền định mỗi ngày để rèn luyện trí não. Tuy nhiên, chính những thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn lại đang âm thầm phá hoại sức khỏe não bộ, làm giảm khả năng ghi nhớ, tư duy và tập trung mà không hề hay biết.
Theo Tiến sỹ Shrey Kumar Srivastav, Cố vấn cao cấp và Bác sỹ đa khoa tại Bệnh viện Sharda (Ấn Độ), chế độ dinh dưỡng không chỉ ảnh hưởng đến cơ thể mà còn tác động trực tiếp đến chức năng não.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Đồ uống có đường là “kẻ thù thầm lặng” của não bộ[/caption]
7 Loại Thực Phẩm Cần Hạn Chế Để Bảo Vệ Não Bộ
1. Đồ uống có đường
Các loại đồ uống chứa nhiều đường tinh luyện như nước ngọt có gas, trà sữa, nước tăng lực… khiến lượng đường huyết tăng vọt, dẫn đến tình trạng viêm và kháng insulin trong não, làm suy giảm trí nhớ và tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí Alzheimer’s & Dementia (2017) cho thấy những người uống nước ngọt hàng ngày có thể gặp tình trạng co rút não sớm hơn so với người ít sử dụng.
Lưu ý: Thay thế bằng nước lọc, nước ép trái cây nguyên chất hoặc các loại trà thảo mộc không đường sẽ tốt hơn cho não bộ.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Mỳ ăn liền chứa nhiều chất có hại cho não bộ[/caption]
2. Thực phẩm chế biến sẵn
Đồ hộp, mỳ ăn liền, xúc xích, khoai tây chiên đóng gói chứa lượng lớn chất béo bão hòa, chất bảo quản và phụ gia nhân tạo, làm mất cân bằng các chất dẫn truyền thần kinh trong não.
Tiến sỹ Srivastav nhấn mạnh chất béo chuyển hóa trong nhiều loại snack và thực phẩm chiên có thể gây viêm hệ thần kinh, làm tăng nguy cơ đột quỵ và ảnh hưởng đến khả năng xử lý thông tin.
Lời khuyên: Ưu tiên thực phẩm tươi sống, chế biến tại nhà với ít gia vị công nghiệp.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Bánh mì trắng khiến lượng đường huyết dao động thất thường[/caption]
3. Carbohydrate tinh chế
Bánh mì trắng, mì ống, bánh ngọt… tuy ngon miệng nhưng lại khiến lượng đường huyết dao động thất thường, tạo nên cảm giác tỉnh táo tức thì nhưng sau đó là trạng thái mệt mỏi, đầu óc mơ màng.
Một nghiên cứu trên Journal of Clinical Nutrition (2015) cho thấy những người ăn nhiều tinh bột tinh chế có khả năng bị suy giảm trí nhớ cao hơn nhóm ăn ngũ cốc nguyên hạt.
Giải pháp: Hãy chuyển sang các loại carbohydrate chậm như gạo lứt, yến mạch, khoai lang hoặc bánh mì nguyên cám.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Lạm dụng rượu gây tổn thương thần kinh nghiêm trọng[/caption]
4. Uống rượu quá mức
Dù một ly vang đỏ mỗi ngày có thể có lợi cho tim mạch, nhưng lạm dụng rượu lại gây tổn thương thần kinh nghiêm trọng, dẫn đến teo não, suy giảm trí nhớ và tăng khả năng mắc bệnh sa sút trí tuệ.
Thậm chí, chỉ sau vài giờ uống rượu, bạn đã có thể gặp tình trạng giảm khả năng tập trung, phán đoán và phản xạ.
Lời khuyên: Hạn chế uống rượu hoặc duy trì ở mức khuyến nghị.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Thực phẩm chiên rán tiềm ẩn nguy cơ cho não bộ[/caption]
5. Thực phẩm chiên rán
Khoai tây chiên, gà rán, cá viên chiên… chứa chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, làm tăng tình trạng viêm và stress oxy hóa, gây tổn thương tế bào não.
Một nghiên cứu trên Journal of Nutritional Biochemistry cho thấy chế độ ăn giàu thực phẩm chiên rán làm giảm khả năng học tập và ghi nhớ ở động vật thử nghiệm.
Giải pháp: Ưu tiên phương pháp hấp, luộc, áp chảo không dầu hoặc sử dụng nồi chiên không dầu.
6. Chất tạo ngọt nhân tạo
Chất tạo ngọt nhân tạo như aspartame, sucralose… có thể phá vỡ hệ vi sinh đường ruột, từ đó ảnh hưởng đến trục não-ruột và liên quan đến nguy cơ cao hơn với đột quỵ và sa sút trí tuệ.
Lời khuyên: Thay thế bằng mật ong nguyên chất, đường thốt nốt hoặc hạn chế tối đa việc dùng chất tạo ngọt.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Tiêu thụ thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ[/caption]
7. Thịt siêu chế biến
Xúc xích, lạp xưởng, thịt nguội, thịt xông khói… chứa nhiều natri, nitrat và chất béo bão hòa, làm tăng huyết áp và gây viêm mãn tính, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nhận thức.
Nghiên cứu của Đại học Leeds (Anh) cho thấy mỗi 25g thịt chế biến sẵn tiêu thụ mỗi ngày làm tăng 44% nguy cơ sa sút trí tuệ.
Giải pháp: Lựa chọn thịt tươi, ức gà, cá hồi hoặc các loại đậu hạt để bổ sung protein lành mạnh.
Việc duy trì thói quen tiêu thụ những thực phẩm gây hại cho não bộ có thể để lại hậu quả lâu dài. Hãy chủ động xây dựng chế độ ăn cân đối với trái cây tươi, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc và các chất béo tốt như omega-3 từ cá béo, hạt óc chó để bảo vệ sức khỏe não bộ.