Một nghiên cứu mới đây trên tạp chí Science đã làm sáng tỏ bí ẩn về Shishania aculeata, một sinh vật hóa thạch có tuổi đời nửa tỉ năm được phát hiện tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Phát hiện gây sốc về sinh vật cổ đại
Shishania aculeata có hình dạng giống như một quả mít nhỏ, nhưng thực chất là một loài động vật. Trước đây, các nhà khoa học cho rằng nó thuộc nhóm động vật thân mềm do đặc điểm giống chân khỏe và gai khoáng hóa chuyên biệt.
Sinh vật lạ 500 triệu tuổi bị “ảo ảnh hóa thạch”
Nghiên cứu mới đây của nhóm các nhà khoa học từ Đại học Vân Nam, Đại học Sư phạm Ngọc Khê (Trung Quốc) và Đại học Durham (Anh) đã chỉ ra rằng giả thuyết trước đó là không chính xác.
Phân tích chi tiết cho thấy Shishania aculeata thực chất giống với chancelloriids, một nhóm động vật có hình túi, được bao phủ bởi gai phòng thủ, và bám chặt vào đáy biển trong kỷ Cambri.
Nhà cổ sinh vật học Martin Smith từ Đại học Durham cho biết nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những đặc điểm trước đây được cho là chỉ ra mối quan hệ với động vật thân mềm thực chất là những chi tiết gây hiểu lầm.
Cụ thể, các cấu trúc được cho là “chân” của Shishania aculeata hóa ra là kết quả của sự biến dạng trong quá trình hóa thạch, một hiện tượng được mô tả như “ảo ảnh hóa thạch”.
“Những hóa thạch cổ đại này hóa ra lại là bậc thầy ngụy trang. Shishania aculeata dường như thể hiện tất cả những đặc điểm mà chúng ta có thể mong đợi ở tổ tiên động vật thân mềm thời kỳ đầu,” – TS Smith giải thích.
“Ảo ảnh hóa thạch” đã tạo ra những chi tiết “ảo” giống như một tác phẩm origami, khiến các nhà khoa học lạc lối.
Bí ẩn chỉ được hé lộ khi họ phát hiện ra một loài chancelloriids đã biết khác trong cùng một khối đá, cũng bị “ảo ảnh hóa thạch” làm thay đổi.
Việc phân loại lại Shishania aculeata đặc biệt quan trọng vì chancelloriids là một nhóm bí ẩn chỉ được biết đến trong đá kỷ Cambri, biến mất cách đây khoảng 490 triệu năm.
Với những chiếc gai cực kỳ đơn giản, Shishania aculeata cho thấy rằng chancelloriids đã phát triển các gai hoa văn của chúng từ đầu, thay vì thích nghi với các cấu trúc xương có từ trước.
Phát hiện này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quá trình tiến hóa và sự phức tạp hóa của các cấu trúc cơ thể động vật trong thời kỳ bùng nổ sinh học kỷ Cambri, tạo nền tảng cho tất cả các nhóm động vật hiện đại.