Các nhà khoa học đã biết rằng lục địa châu Phi đang trải qua quá trình tách giãn tại khu vực Hệ thống Đới tách giãn Đông Phi (EARS). Tuy nhiên, nguyên nhân đằng sau hiện tượng địa chất này vẫn còn là một chủ đề tranh luận.
Quá trình tách giãn mạnh mẽ đang diễn ra tại châu Phi có thể được giải thích bằng sự hiện diện của một siêu chùm manti.
Minh họa về quá trình tách giãn
Một nghiên cứu mới đây trên tạp chí Geophysical Research Letters đã chỉ ra rằng nguyên nhân chính dẫn đến việc châu Phi bị xé toạc là do một siêu chùm manti đang tạo áp lực cực lớn lên lớp vỏ Trái Đất.
Siêu chùm manti này có thể được hình dung như một cột đá nóng chảy khổng lồ từ lớp phủ của Trái Đất, gây ra sự nâng lên của một vùng rộng lớn và cuối cùng dẫn đến việc xé toạc bề mặt.
Phát hiện này được đưa ra dựa trên phân tích khí từ mỏ địa nhiệt Meengai ở miền Trung Kenya. Khí này chứa các dấu hiệu hóa học có nguồn gốc sâu từ lớp phủ Trái Đất, có thể từ ranh giới giữa lớp phủ và lõi.
Dấu hiệu này trùng khớp với dấu hiệu của khí tìm thấy trong đá núi lửa ở các khu vực khác nhau, cho thấy chúng đều có nguồn gốc từ một nguồn sâu chung.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng thiết bị có độ chính xác cao để tìm kiếm đồng vị neon trong khí Kenya, và kết quả cho thấy sự tương đồng hóa học với dấu hiệu bề mặt nguyên thủy nhất ở Hawaii, nơi cũng nằm trên một cột manti sâu.
Sự tương đồng này cho thấy rằng dưới EARS cũng là một cột manti sâu, nhưng hoạt động mạnh mẽ hơn nhiều so với cột ở Hawaii.
Các tác giả cho rằng có khả năng một khối lớn vật liệu nóng từ sâu bên trong Trái Đất đã thay thế lớp phủ ban đầu nằm bên dưới EARS, dẫn đến quá trình tách giãn mạnh mẽ.