Kính viễn vọng không gian James Webb, một trong những công cụ quan trọng nhất của NASA, đã giúp các nhà khoa học khám phá ra83 thiên hà bùng nổ sao cổ đại, đóng vai trò quan trọng trong việc định hình vũ trụ trong giai đoạn đầu của kỷ nguyên tái ion hóa.
Những thiên hà nhỏ bé nhưng đầy quyền năng
[Những thiên hà bùng nổ sao từ vũ trụ sơ khai align=”aligncenter” width=”650″] 20 trong số83 thiên hà được NASA xác định[/figcaption]
Theo nghiên cứu công bố trên Live Science, trong khoảng một tỉ năm đầu tiên sau Big Bang, vũ trụ vẫn còn trong “Thời kỳ đen tối” và giai đoạn đầu của kỷ nguyên tái ion hóa, khi mà khí hydro trung tính vẫn còn chiếm ưu thế.
Các nhà nghiên cứu cho rằng chính những thiên hà bùng nổ sao nhỏ này đã tạo ra ánh sáng cực tím (UV) và tước đi các electron của khí, từ đó tái ion hóa hydro và làm thay đổi bộ mặt vũ trụ.
“Khi nói đến việc tạo ra ánh sáng cực tím, những thiên hà nhỏ này có sức mạnh vượt trội” – trích lời nhà nghiên cứu Isak Wold từ Trung tâm Chuyến bay vũ trụ Goddard của NASA.
Các thiên hà này có khối lượng thấp, thu thập ít khí hydro trung tính hơn xung quanh chúng, giúp ánh sáng cực tím ion hóa thoát ra dễ dàng hơn. Hơn nữa, các đợt bùng nổ sao bên trong các thiên hà nhỏ này không chỉ tạo ra nhiều ánh sáng cực tím mà còn mở ra những con đường xuyên qua vật chất giữa các vì sao, giúp ánh sáng từ các thiên hà chứa chúng lan tỏa khắp vũ trụ.
Chỉ có khoảng1% các thiên hà gần Ngân Hà ngày nay giống với loại thiên hà sơ khai này, nhưng chúng từng phổ biến hơn nhiều khi vũ trụ chỉ mới800 triệu năm tuổi.
James Webb đã hướng vào cụm thiên hà Abell2744, hay Cụm Pandora, cách Trái Đất khoảng4 tỉ năm ánh sáng và phát hiện ra những thiên hà thú vị này.
Các nhà khoa học nhận định rằng những thiên hà nhỏ này, dù rất khó phát hiện do kích thước nhỏ bé, đã tạo ra rất nhiều tia cực tím và kích thước nhỏ của chúng cho phép ánh sáng đó chiếu xa hơn vào vũ trụ, từ đó định hình lại vũ trụ thời kỳ non trẻ.