Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng đang thu hút sự quan tâm của nhiều người. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý hiện hành liên quan đến lĩnh vực chăn nuôi, trong đó nhấn mạnh việc khuyến khích các cơ sở chăn nuôi áp dụng công nghệ cao và tiên tiến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp từ 62-65% vào tổng sản lượng thịt hơi các loại. Trong năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là sự tồn tại của chăn nuôi nhỏ lẻ với các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Cuộc khủng hoảng dịch tả lợn châu Phi đã gây ra những tổn thất nghiêm trọng, với hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy và thiệt hại kinh tế lên đến hơn 30.000 tỷ đồng. Thậm chí vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục 105.000 đồng/kg tại một số thời điểm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, tăng tới 6,73%.
Trước những thách thức này, hai doanh nghiệp hàng đầu trong ngành, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đã đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô lên đến 64.000 lợn nái sinh sản và sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm; tổng mức đầu tư ước tính lên đến hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, một quốc gia đi đầu trong việc áp dụng công nghệ cao trong chăn nuôi. Hiện Trung Quốc đã có hơn 2.000 mô hình chăn nuôi kiểu này, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng chuyên dụng. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, hệ thống giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Theo đánh giá của Bộ NN&MT, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Đặc biệt, mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; giảm thiểu nhân công khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình chăn nuôi hiện đại này, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Đây được xem là một giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn, một ngành kinh tế trọng điểm của đất nước.