Người Mỹ đang phải gánh chịu nợ nần tăng cao sau cơn sốt mua sắm tránh thuế, điều này không chỉ ảnh hưởng đến tiêu dùng hộ gia đình mà còn là rủi ro lớn đối với nền kinh tế Mỹ.
Mùa Xuân vừa qua, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi động cuộc chiến thương mại toàn cầu, nhiều người dân Mỹ đã đổ xô mua xe, đồ điện tử và nội thất để tránh nguy cơ giá cả leo thang vì thuế quan. Điều này đã khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh nợ nần chồng chất.
Doanh số bán lẻ của Mỹ tăng mạnh trong tháng 3/2025, khi người tiêu dùng đẩy mạnh mua ôtô, trước khi các loại thuế áp lên xe nhập khẩu và linh kiện bắt đầu có hiệu lực trong tháng 4 và 5/2025. Tuy nhiên, theo Bộ Thương mại Mỹ, doanh số này đã giảm trở lại, sụt 0,9% trong tháng 5/2025 – mức giảm theo tháng mạnh nhất trong hai năm qua.
Trong khi đó, theo số liệu từ chi nhánh của Cục Dự trữ liên bang Mỹ tại New York, tổng nợ hộ gia đình Mỹ đã lên tới 18.200 tỷ USD trong quý 1/2025 – mức cao kỷ lục kể từ năm 2004. Tình trạng nợ quá hạn cũng ngày càng gia tăng.
Tác động dài hạn của cơn sốt mua sắm
Với nhiều gia đình, việc chi tiêu dồn dập vào mùa xuân vừa qua là một “canh bạc” trước sự bất ổn – một quyết định có thể khiến họ phải chi tiêu tằn tiện trong nhiều năm tới. Nhiều người Mỹ nay phải gánh thêm khoản nợ mới có xu hướng thắt chặt chi tiêu.
Một khảo sát của Bankrate cho thấy 54% người trưởng thành tại Mỹ dự định chi ít hơn cho du lịch, ăn uống và giải trí trong năm nay, tăng so với mức 49% của năm ngoái. Trong tháng 5/2025, chi tiêu tại nhà hàng và quán bar đã giảm 0,9% – mức giảm theo tháng mạnh nhất kể từ tháng 2/2023.
Ảnh hưởng đến nền kinh tế
Các loại thuế của ông Trump được dự báo sẽ khiến giá cả tăng lên, ảnh hưởng đến thu nhập thực tế và sức mua của người dân – khiến họ càng dễ bị tổn thương về tài chính. Không chỉ lo ngại về các tình huống khẩn cấp, nếu ngày càng có nhiều người mất việc hoặc gặp khó khăn tài chính, tiêu dùng sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng.
Tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ hiện vẫn ở mức thấp 4,2% trong ba tháng liên tiếp, và các doanh nghiệp vẫn có nhu cầu tuyển dụng. Tuy nhiên, đầu vào tuyển dụng đang giảm và cuộc chiến thương mại đầy bất ổn của ông Trump khiến nhiều doanh nghiệp tạm dừng các quyết định đầu tư.
Kết quả và dự báo
Hiện tại, giới tài chính và các nhà hoạch định chính sách đang theo dõi sát liệu chi tiêu hộ gia đình có giảm mạnh sau giai đoạn “chi trước, lo sau” hay không.
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp tiêu dùng lớn tại Mỹ, bao gồm Walmart – nhà bán lẻ số một của nước này – đã cảnh báo về khả năng tăng giá do tác động từ thuế.