Tình trạng lộ, lọt thông tin cá nhân đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng và tinh vi hơn. Sự phát triển của thương mại điện tử và tốc độ số hóa các loại hình dịch vụ đã dẫn đến việc hoạt động mua, bán dữ liệu cá nhân diễn ra công khai trên các diễn đàn và tài khoản mạng xã hội, với sự tham gia của cả tổ chức và doanh nghiệp. Hậu quả của tình trạng này là nhiều người bị nhắn tin, gọi điện gây phiền phức, thậm chí bị lừa đảo. Dựa vào thông tin cá nhân, kẻ xấu có thể xây dựng các kịch bản lừa đảo riêng cho từng nhóm khác nhau.

Theo chuyên gia Ngô Trí Nhật, mặc dù cơ quan chức năng đã nỗ lực đánh sập nhiều đường dây chuyên đánh cắp và mua bán dữ liệu cá nhân, nhưng các băng nhóm hacker vẫn hoạt động với nhiều hình thức tinh vi. Quá trình điều tra, xử lý lại kéo dài khá lâu, điều này làm ảnh hưởng rất lớn đến công tác bảo đảm an toàn thông tin.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) cho biết, chỉ trong sáu tháng đầu năm 2025, có 56 vụ việc liên quan đến mua, bán dữ liệu cá nhân, với hơn 110 triệu bản ghi bị thu thập, rao bán. Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, chia sẻ: Nhu cầu thu thập dữ liệu cá nhân phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh là rất lớn, song nhiều hệ thống thông tin có hoạt động thu thập, phân tích, xử lý dữ liệu cá nhân hiện còn tồn tại lỗ hổng trong quy trình khai thác và sử dụng.

Ông Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Doanh nghiệp xã hội Chống lừa đảo, cho rằng, các doanh nghiệp đều có thể sử dụng dữ liệu cá nhân khách hàng để gia tăng giá trị dịch vụ, kết nối. Nhưng quan trọng nhất là việc khai thác phải bảo đảm tính bảo mật, lưu trữ thông tin tại máy chủ ở Việt Nam và có mã hóa các thông tin nhạy cảm như danh tính khách hàng, tình trạng tài chính…

Để ngăn chặn tình trạng lộ, lọt thông tin, bảo vệ người dân khỏi nạn lừa đảo, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật này quy định rõ ràng, cụ thể các khái niệm về dữ liệu cá nhân, bao gồm “dữ liệu cá nhân cơ bản”, “dữ liệu cá nhân nhạy cảm”, “đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân”, “bảo vệ dữ liệu cá nhân”. Luật cũng cấm tuyệt đối hành vi mua, bán dữ liệu cá nhân.

Các chuyên gia cho rằng, cơ quan chức năng cần triển khai các giải pháp đồng bộ, như: ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết, dễ thực hiện. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bộ, cơ quan để chia sẻ dữ liệu, cảnh báo sớm vi phạm. Cần tổ chức các chiến dịch tuyên truyền, nâng cao nhận thức bảo mật thông tin cá nhân. Đồng thời, cần có một kênh tương tác, đường dây nóng để người dân, doanh nghiệp có thể tố giác hành vi vi phạm, hoặc khai báo nếu phát hiện dữ liệu của mình bị đánh cắp.

Người dân cần cảnh giác, không chia sẻ thông tin cá nhân qua mạng xã hội, hay các khảo sát trôi nổi; cần sử dụng mật khẩu mạnh, không dùng chung mật khẩu cho nhiều tài khoản. Người dân cũng không nên mở các liên kết hoặc tập tin đáng ngờ, đồng thời thường xuyên cập nhật các phần mềm chống virus và bảo mật trên các thiết bị cá nhân.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng vừa ký ban hành Quyết định số 1562/QĐ-TTg ngày 18/7/2025 về việc đảm bảo liên thông, đồng bộ và bảo mật thông tin Nhà nước trong hoạt động chuyển đổi số của cả hệ thống chính trị. Mục tiêu của quyết định này là đảm bảo việc liên thông và đồng bộ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số được thực hiện một cách an toàn và bảo mật, phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành.

Theo quyết định, việc liên thông và đồng bộ dữ liệu trên các nền tảng chia sẻ dùng chung cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Các cơ quan Đảng và Nhà nước có thể sử dụng các nền tảng chia sẻ dùng chung hoặc các nền tảng dùng chung khác của đơn vị để liên thông và đồng bộ dữ liệu trong hoạt động chuyển đổi số nội bộ. Điều này cho phép các cơ quan có thể tận dụng các nền tảng hiện có để đẩy mạnh việc chia sẻ và đồng bộ hóa dữ liệu.

Quyết định cũng nhấn mạnh rằng việc liên thông và đồng bộ dữ liệu, nền tảng và hệ thống thông tin giữa các cơ quan Đảng và Nhà nước phải được định danh và xác thực theo quy định của pháp luật. Phương thức liên thông dữ liệu sẽ được thực hiện theo quy định của Nghị định số 47/2020/NĐ-CP và các quy định pháp luật liên quan khác. Điều này đảm bảo rằng việc liên thông và đồng bộ dữ liệu được thực hiện một cách minh bạch và tuân thủ pháp luật.

Một điểm quan trọng khác trong quyết định này là hệ thống thông tin và trung tâm dữ liệu tham gia vào việc liên thông và đồng bộ phải được phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin và triển khai đầy đủ các phương án bảo đảm an toàn thông tin. Đặc biệt, hoạt động liên thông và đồng bộ liên quan đến bí mật Nhà nước phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo vệ bí mật Nhà nước và cơ yếu.

Cụ thể, đối với dữ liệu thuộc bí mật Nhà nước khi được liên thông và đồng bộ, cần phải được phân loại và mã hóa bằng các giải pháp bảo mật cơ yếu theo đúng cấp độ bí mật. Dữ liệu này phải được xử lý trên các hệ thống đáp ứng yêu cầu bảo mật tương ứng, do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Cơ quan chủ quản dữ liệu sẽ chủ trì xây dựng phương án và tổ chức thực hiện việc liên thông trong phạm vi quản lý, đảm bảo các biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân và bảo vệ bí mật Nhà nước theo quy định của pháp luật.

Quyết định này được xem là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và bảo mật cho hoạt động chuyển đổi số của cả hệ thống chính trị. Qua đó, nâng cao hiệu quả của việc liên thông và đồng bộ dữ liệu giữa các cơ quan Đảng và Nhà nước, góp phần xây dựng một môi trường chuyển đổi số an toàn và hiệu quả.