Một cảnh báo mới được phát đi từ Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) Công an TP.HCM về một phần mềm gián điệp có tên gọi SparkKitty, nhắm vào người dùng iPhone và Android. Phần mềm này được các chuyên gia bảo mật từ Kaspersky phát hiện và có khả năng tấn công trên cả hai hệ điều hành phổ biến hiện nay.

SparkKitty được thiết kế để đánh cắp dữ liệu cá nhân và có thể dẫn đến việc chiếm đoạt tài sản của người dùng. Theo cách thức hoạt động đã được phát hiện, phần mềm này sử dụng công nghệ nhận diện ký tự quang học (OCR) để quét toàn bộ ảnh chụp màn hình trong thư viện ảnh của người dùng. Mục tiêu của nó là tìm kiếm các dữ liệu nhạy cảm như mật khẩu, mã khôi phục ví tiền điện tử và các thông tin quan trọng khác.

Sau khi thu thập thông tin, SparkKitty sẽ gửi dữ liệu bị đánh cắp về máy chủ do tin tặc điều khiển. Điều này đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sự an toàn và bảo mật của thông tin cá nhân của người dùng. Nếu người dùng đã vô tình tải về ứng dụng này, điều quan trọng là phải gỡ ngay khỏi thiết bị để bảo vệ thông tin cá nhân.

Trước tình hình này, PA05 đã đưa ra một số khuyến cáo quan trọng. Thứ nhất, người dùng không nên lưu trữ hình ảnh chứa thông tin nhạy cảm trên điện thoại. Thứ hai, họ tuyệt đối không nên cài đặt các ứng dụng không rõ nguồn gốc. Thêm vào đó, người dùng nên hạn chế cấp quyền truy cập thư viện ảnh cho các ứng dụng lạ.

Người dân cũng được khuyến khích thường xuyên kiểm tra lại danh sách quyền truy cập của các ứng dụng đã cài đặt trên điện thoại. Nếu phát hiện các ứng dụng đáng ngờ hoặc nghi ngờ bị xâm phạm dữ liệu cá nhân, họ nên liên hệ ngay với cơ quan công an để được hỗ trợ và hướng dẫn cách xử lý.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, việc lắp đặt camera an ninh tại các hộ gia đình đã trở thành một xu hướng phổ biến nhằm đảm bảo an toàn và bảo vệ tài sản. Tuy nhiên, đi cùng với đó là một thực trạng đáng lo ngại liên quan đến vấn đề bảo mật thông tin và quyền riêng tư của người dùng.

Nhiều trường hợp camera an ninh của các gia đình đã bị xâm nhập và các cảnh quay sinh hoạt riêng tư đã bị phát tán trên mạng internet. Thậm chí, không ít video được trích xuất từ camera gia đình đã bị chia sẻ và lan truyền trong các hội nhóm trên mạng xã hội. Những video này không chỉ ghi lại những khoảnh khắc riêng tư của các cặp vợ chồng mà còn bao gồm cả hình ảnh của trẻ em trong phòng ngủ. Điều này đã gây ra sự hoang mang và lo lắng cho nhiều người dùng.

Ví dụ mới đây, một người dùng tại TP Hồ Chí Minh đã sốc khi nhận được video quay lại cảnh sinh hoạt trong chính căn bếp của mình từ một người bạn. Sau khi tìm hiểu, người này phát hiện nhiều video khác của gia đình mình cũng đã bị phát tán. Điều đó đã khiến nạn nhân này thể hiện sự hoang mang và lo lắng về việc các video riêng tư của gia đình có thể bị chia sẻ rộng rãi, ảnh hưởng đến uy tín và công việc của vợ mình hay không.

Thực tế cho thấy, nhiều hội nhóm trên mạng xã hội đã hình thành để chia sẻ và rao bán video từ camera gia đình. Các thành viên trong nhóm có thể tham gia với mức phí từ vài trăm nghìn đến hàng triệu đồng để truy cập vào những video “đặc sắc”, bao gồm cả những video từ camera của người nổi tiếng. Một số cá nhân còn rao bán quyền truy cập vào hệ thống camera của nhiều gia đình, cửa hàng và tiệm spa cho những người có nhu cầu bệnh hoạn.

Theo thống kê từ Bộ Khoa học và Công nghệ, hiện có hơn 800.000 camera giám sát tại Việt Nam đang bị chia sẻ dữ liệu hình ảnh công khai trên Internet, với 360.000 camera có nguy cơ bị tấn công. Nguyên nhân chủ yếu là do sự chủ quan và thiếu hiểu biết của người dùng trong việc bảo mật camera an ninh. Nhiều người chỉ quan tâm đến việc lắp đặt mà không chú ý đến việc bảo vệ tài khoản và mật khẩu, tạo điều kiện cho kẻ xấu dễ dàng xâm nhập.

Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dùng cần cẩn trọng khi sử dụng camera an ninh, đặc biệt là không nên mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc hoặc đã qua sử dụng. Ngoài ra, các thiết bị công nghệ khác có gắn camera cũng có thể trở thành mục tiêu của tội phạm mạng, đặc biệt là những thiết bị dành cho trẻ em.

Để bảo vệ sự riêng tư của gia đình, người dùng cần nâng cao ý thức về an ninh mạng, thường xuyên kiểm tra và cập nhật phần mềm cho các thiết bị cũng như sử dụng mật khẩu mạnh. Đặc biệt, không chia sẻ thông tin cá nhân một cách tùy tiện.

Cuộc cách mạng phần cứng đang tạo ra những thách thức mới trong lĩnh vực an ninh mạng. Mới đây, công ty Hive Systems đã công bố một nghiên cứu đáng chú ý cho năm 2025, làm nổi bật sự giảm đáng kể thời gian cần thiết để tin tặc phá vỡ các mật khẩu, ngay cả khi chúng được bảo vệ bởi các phương pháp mã hóa hiện đại.

Các chuyên gia tại Hive Systems đã tiến hành mô phỏng một kịch bản sử dụng 12 card đồ họa Nvidia GeForce RTX 5090 để phá mật khẩu. Kết quả thu được cho thấy rằng, một mật khẩu có tám ký tự, chỉ chứa chữ thường, có thể bị phá vỡ trong vòng vài tuần. Trong khi đó, mật khẩu có độ phức tạp cao hơn có thể mất từ 15 đến 164 năm để phá vỡ. Tuy nhiên, tình hình trở nên nghiêm trọng hơn khi phần cứng cấp độ AI được sử dụng. Cụm máy tính được sử dụng để huấn luyện các mô hình AI có khả năng phá mật khẩu nhanh hơn hàng triệu lần so với card đồ họa thương mại.

Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng mật khẩu dài và phức tạp, cũng như các biện pháp bảo mật khác như xác thực hai yếu tố. Báo cáo của Hive Systems có thể được xem là một lời cảnh báo và kêu gọi hành động trong bối cảnh sức mạnh tính toán tăng theo cấp số nhân. Để đối phó với những thách thức này, người dùng được khuyến nghị sử dụng mật khẩu dài tối thiểu 15-16 ký tự, ưu tiên sử dụng cụm từ mật khẩu, kích hoạt xác thực hai yếu tố và cân nhắc sử dụng các phương pháp xác thực sinh trắc học.

Cuộc đua vũ trang số giữa tin tặc và các nhà phát triển an ninh mạng đang diễn ra gay gắt. Việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp trong bối cảnh này đòi hỏi một cách tiếp cận mới và sáng tạo. Một trong những giải pháp quan trọng là tăng cường nhận thức về an ninh mạng và phổ biến kiến thức về cách phòng tránh các cuộc tấn công mạng. Trong khi công nghệ đang phát triển nhanh chóng, thì các biện pháp an ninh cơ bản như sử dụng mật khẩu mạnh và cập nhật phần mềm thường xuyên vẫn là tuyến phòng thủ đầu tiên và quan trọng nhất.

Các chuyên gia an ninh mạng cũng đang nỗ lực phát triển các công nghệ mới để đối phó với những thách thức này. Sự phát triển của các hệ thống trí tuệ nhân tạo và học máy đang mở ra những cơ hội mới trong việc phát hiện và ngăn chặn các cuộc tấn công mạng. Song song với đó, việc nghiên cứu và phát triển các phương pháp mã hóa mới cũng đang được đẩy mạnh, nhằm đảm bảo rằng dữ liệu của người dùng được bảo vệ một cách tốt nhất.

Tóm lại, việc bảo vệ an ninh mạng trong thời đại kỹ thuật số đang đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư lớn hơn bao giờ hết. Người dùng và các tổ chức cần phải nhận thức được những rủi ro và chủ động xây dựng các chiến lược bảo mật hiệu quả. Từ việc sử dụng mật khẩu mạnh và xác thực hai yếu tố cho đến việc áp dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, cuộc chiến chống lại các cuộc tấn công mạng sẽ tiếp tục là một thách thức không nhỏ trong thời gian tới.