Ngày 28/06/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 81/2025/UBTVQH15 về việc thành lập Tòa Án Nhân Dân cấp tỉnh và Tòa Án Nhân Dân Khu vực, quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của các cơ quan này.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025, đánh dấu sự thay đổi quan trọng trong hệ thống tư pháp Việt Nam. Theo đó, hệ thống tổ chức của Tòa Án Nhân Dân sẽ có 34 Tòa Án Nhân Dân cấp tỉnh, bao gồm 23 đơn vị mới thành lập sau sáp nhập và 11 đơn vị không thay đổi.

23 Tòa Án Nhân Dân cấp tỉnh mới được thành lập sau sáp nhập sẽ thay đổi bộ mặt hệ thống tư pháp Việt Nam.

[Caption align=”aligncenter” width=”650″] TAND TP.HCM là một trong những đơn vị mới được thành lập[/caption]

Cụ thể, các Tòa Án Nhân Dân cấp tỉnh mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập các đơn vị cũ. Một số ví dụ bao gồm:

Thành lập Tòa Án Nhân Dân tỉnh Tuyên Quang trên cơ sở hợp nhất Tòa Án Nhân Dân tỉnh Tuyên Quang và Tòa Án Nhân Dân tỉnh Hà Giang.

Thành lập Tòa Án Nhân Dân TP Hải Phòng trên cơ sở hợp nhất Tòa Án Nhân Dân TP Hải Phòng và Tòa Án Nhân Dân tỉnh Hải Dương.

Thành lập Tòa Án Nhân Dân TP Đà Nẵng trên cơ sở hợp nhất Tòa Án Nhân Dân TP Đà Nẵng và Tòa Án Nhân Dân tỉnh Quảng Nam.

Thành lập Tòa Án Nhân Dân TP.HCM trên cơ sở hợp nhất Tòa Án Nhân Dân TP.HCM, Tòa Án Nhân Dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Tòa Án Nhân Dân tỉnh Bình Dương.

Các Tòa Án Nhân Dân cấp tỉnh mới sẽ kế thừa quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các Tòa Án Nhân Dân được hợp nhất theo quy định của pháp luật.

Việc thành lập các Tòa Án Nhân Dân cấp tỉnh mới là một phần của quá trình cải cách tư pháp, nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng hoạt động của hệ thống tư pháp Việt Nam.

GÓP Ý SỬA ĐỔI LUẬT THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

17/06/2025 05:45

Chuyên nghiệp hóa hoạt động thừa phát lại – bước tiến quan trọng trong cải cách tư pháp

Trên số trước, Pháp Luật TP.HCM đã thông tin tới bạn đọc về những đề xuất mới trong nhiệm vụ, quyền hạn của Thừa phát lại tại dự thảo Luật Thi hành án dân sự (THADS) sửa đổi. Xoay quanh những đề xuất này, Pháp Luật TP.HCM đã có cuộc trao đổi với Thừa phát lại Lê Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội Thừa phát lại TP.HCM, Trưởng Văn phòng Thừa phát lại TP.HCM.

Thừa phát lại Lê Mạnh Hùng cho biết thừa phát lại đã được thí điểm và triển khai chính thức trong nhiều năm qua, bước đầu cho thấy tính hiệu quả và sự cần thiết trong việc hỗ trợ cơ quan THADS, cũng như đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.

Năm 2011, báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức giao lưu trực tuyến về Thừa phát lại.

Dù vậy, theo ông Hùng, việc chưa có một khung pháp lý đầy đủ, độc lập và nhất quán để xác định vai trò và địa vị pháp lý khiến thiết chế thừa phát lại chưa phát huy hết tiềm năng.

Giảm chi ngân sách, nâng cao hiệu quả THADS

“Địa vị pháp lý chưa rõ ràng, khiến vai trò của thừa phát lại bị xem nhẹ, làm giảm tính uy tín và sự chuyên nghiệp. Hoạt động của thừa phát lại vẫn phụ thuộc nhiều vào cơ quan THADS nên thiếu tính độc lập và chủ động”, Chủ tịch Hội Thừa phát lại TP.HCM nói.

Do đó, ông đánh giá việc bổ sung thêm một chương riêng về thừa phát lại trong Luật THADS là cần thiết và phù hợp. Việc này sẽ giúp cho thừa phát lại có địa vị pháp lý rõ ràng, hoạt động với tính độc lập cao hơn, giảm thiểu sự can thiệp từ các cơ quan quản lý không cần thiết khác.

Việc quy định thẩm quyền thi hành án, tống đạt, xác minh điều kiện THADS của thừa phát lại là một bước tiến dài của quá trình xã hội hóa hoạt động THADS trong tiến trình cải cách tư pháp.

Đề xuất mở rộng thẩm quyền cho thừa phát lại

Để hoạt động của thừa phát lại trong THADS thực chất hơn, đáp ứng yêu cầu của Nhà nước và xã hội, Chủ tịch Hội Thừa phát lại TP.HCM cho rằng cần xây dựng hành lang pháp lý đầy đủ hơn để khắc phục những hạn chế đang tồn tại.

Thừa phát lại đang thực hiện lập vi bằng.

Từ đó, ông Hùng đề xuất bổ sung thẩm quyền THA của thừa phát lại đối với phán quyết, quyết định của Trọng tài thương mại và quyết định công nhận kết quả hòa giải thành tại Tòa án.

Ông Hùng cũng cho rằng cần mạnh dạn giao quyền chủ động cho phép trưởng Văn phòng thừa phát lại được ra quyết định THA, thay vì chỉ được quyền kiến nghị Thủ trưởng cơ quan THA ra quyết định như quy định hiện nay tại dự thảo.

Việc chuyên nghiệp hóa hoạt động của thừa phát lại và tăng thẩm quyền cho họ có thể mang lại nhiều lợi ích cho xã hội và hệ thống tư pháp.