Nghề làm gốm truyền thống của người M’nông Rlăm tại buôn Dơng Bắk, xã Liên Sơn Lắk, tỉnh Đắk Lắk, đã và đang tồn tại bền bỉ qua nhiều thế hệ. Với kỹ thuật độc đáo như ‘nuôi đất’, ‘trích đất’ và nung lộ thiên, gốm của người M’nông Rlăm đã trở thành một biểu tượng văn hóa đặc sắc của Tây Nguyên.

Khác biệt với các loại gốm truyền thống khác, gốm của người M’nông Rlăm được biết đến với đặc trưng không sử dụng bàn xoay, không lò nung, không khuôn đúc. Quá trình làm gốm bắt đầu từ việc ‘nuôi đất’, tức là ủ đất sét lấy từ bờ sông Krông Ana để giữ ẩm và bảo tồn chất đất. Sau đó, người thợ sẽ ‘trích đất’ – lấy một lượng đất vừa đủ để tạo nên một sản phẩm, được xem như một nghi thức tâm linh.

Gốm M’nông Rlăm được tạo dáng hoàn toàn bằng tay, không sử dụng bàn xoay. Người thợ di chuyển xung quanh sản phẩm trong quá trình nặn, tương đồng với cách làm gốm của người Chăm. Sản phẩm sau khi tạo hình được đánh bóng bằng đá, khắc họa tiết bằng que tre, sau đó phơi khô tự nhiên rồi nung trong lửa khoảng 30 phút với nhiên liệu vỏ trấu và mùn cưa.

Ngày cuối năm 2024, gốm truyền thống của người M’nông Rlăm đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Sự công nhận này đánh dấu bước chuyển quan trọng trong hành trình gìn giữ và phục hồi một làng nghề truyền thống đặc sắc của Tây Nguyên.

Tuy nhiên, việc gìn giữ nghề gốm truyền thống của người M’nông Rlăm đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự mai một về nhân lực, nguyên liệu khan hiếm, và khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm đang là những khó khăn mà nghề gốm đang phải đối mặt. Chính quyền địa phương đã triển khai một số đề án bảo tồn và phát triển làng nghề gốm truyền thống, đặt hàng sản phẩm gốm từ nghệ nhân địa phương, tổ chức các lớp truyền dạy nghề, và giới thiệu sản phẩm đến các đơn vị lữ hành.

Gốm thủ công của buôn Dơng Bắk đã được công nhận là sản phẩm OCOP đạt 3 sao cấp tỉnh, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng hơn. Du lịch cộng đồng đã mang đến hy vọng mới cho nghề làm gốm của người M’nông tại buôn Dơng Bắk. Các tour du lịch trải nghiệm đã về đến Yang Tao, tạo điều kiện cho nghệ nhân địa phương trình diễn kỹ thuật làm gốm cổ.

Du khách khi đến thăm làng gốm không chỉ được tìm hiểu quy trình thủ công, mà còn có thể trực tiếp tham gia tạo hình, trang trí sản phẩm và mang về làm kỷ niệm. Những hoạt động này bước đầu giúp gốm Yang Tao có thêm cơ hội được hồi sinh, đồng thời trở thành điểm nhấn văn hóa trong phát triển du lịch bền vững tại khu vực Tây Nguyên.

Gia Lai lên kế hoạch đưa núi lửa Chư Đăng Ya vào quy hoạch Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya

Tỉnh Gia Lai đang tích cực triển khai kế hoạch quy hoạch Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya, với mục tiêu đánh thức tiềm năng du lịch của điểm đến nổi tiếng trên cao nguyên Pleiku. Núi lửa Chư Đăng Ya, tọa lạc tại xã Biển Hồ, tỉnh Gia Lai, là một trong những miệng núi lửa cổ độc đáo nhất Việt Nam. Với lịch sử hoạt động cách đây hàng triệu năm, núi lửa này đã để lại một miệng phễu rộng lớn và lớp đất bazan màu mỡ trải dài khắp sườn núi.

Hiện nay, núi lửa Chư Đăng Ya đã ngừng phun trào, tạo nên một cảnh quan thiên nhiên bình dị và cuốn hút. Mùa khô, đặc biệt là tháng 11, là thời điểm lý tưởng để du khách và nhiếp ảnh gia đến khám phá Chư Đăng Ya, khi sườn núi được nhuộm vàng rực rỡ bởi sắc hoa dã quỳ. Không chỉ sở hữu vẻ đẹp cảnh sắc tự nhiên, Chư Đăng Ya còn mang đậm giá trị văn hóa, là biểu tượng linh thiêng đối với người Jrai bản địa, gắn liền với nhiều truyền thuyết và lễ hội dân gian truyền thống.

Với sự hòa quyện giữa địa chất độc đáo, thiên nhiên trù phú và văn hóa bản địa đặc sắc, Chư Đăng Ya đang dần khẳng định vị thế là một trong những điểm đến không thể bỏ qua của du lịch Gia Lai. Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, ông Phạm Anh Tuấn, đã có buổi làm việc với các cơ quan chức năng về việc nghiên cứu, đề xuất phương án quy hoạch Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya. Ông đánh giá Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya là tài nguyên địa chất, cảnh quan độc đáo của tỉnh Gia Lai, có giá trị đặc biệt về tự nhiên và văn hóa.

Lãnh đạo tỉnh giao Sở Xây dựng phối hợp cùng các cơ quan khẩn trương thực hiện quy hoạch khu du lịch tại đây, hoàn thành trong tháng 10-2025. Ông yêu cầu việc quy hoạch Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya cần thực hiện bài bản, chuyên sâu, đảm bảo hài hòa giữa yếu tố bảo tồn di sản văn hóa, cảnh quan thiên nhiên và phát triển du lịch bền vững. Mục tiêu là phát triển du lịch mà vẫn giữ gìn được giá trị nguyên vẹn của khu vực này.

Quy hoạch Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya không chỉ mở ra cơ hội phát triển du lịch cho tỉnh Gia Lai mà còn đóng góp vào sự đa dạng và phong phú của du lịch Việt Nam. Khi được quy hoạch và phát triển đúng hướng, khu du lịch này hứa hẹn sẽ trở thành một điểm đến hấp dẫn, mang lại trải nghiệm độc đáo cho du khách trong và ngoài nước.

Để biết thêm thông tin về kế hoạch quy hoạch Khu du lịch Biển Hồ – Chư Đăng Ya, vui lòng liên hệ với Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai hoặc truy cập https://www.giaLai.gov.vn để có thông tin cập nhật mới nhất.

Thủ tướng Phạm Minh Chính Dẫn Đầu Đoàn Công Tác Đến Thăm và Làm Việc tại TP Huế

Sáng ngày 26-7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ đến thăm và làm việc tại TP Huế. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thủ tướng đã đến thăm dự án nhà ở xã hội Eco Garden tại phường Vỹ Dạ, TP Huế. Dự án này nằm trong khu phức hợp Thủy Vân giai đoạn 2, thuộc đô thị mới An Vân Dương, với diện tích khoảng 44,65ha và tổng mức đầu tư hơn 2.241 tỉ đồng.

Tại đây, Thủ tướng đã thăm nhiều hộ gia đình đang sinh sống tại dự án, phần lớn là những người trẻ đang hưởng chính sách vay mua nhà ở xã hội của Chính phủ và đã ổn định cuộc sống. Thủ tướng bày tỏ sự phấn khởi trước những căn hộ khang trang và hệ thống hạ tầng đồng bộ tại dự án. Ngài đánh giá cao việc cư dân khu nhà ở xã hội được sử dụng chung các tiện ích hạ tầng với khu đô thị và biểu dương nỗ lực của địa phương và chủ đầu tư trong quá trình triển khai dự án.

Thủ tướng đề nghị TP Huế tiếp tục nhân rộng mô hình này để góp phần tích cực vào việc triển khai đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030 trên toàn quốc. Đồng thời, Thủ tướng đề nghị các cơ quan liên quan tạo điều kiện thuận lợi để người trẻ dưới 35 tuổi dễ dàng tiếp cận các gói tín dụng ưu đãi, lãi suất thấp nhằm hỗ trợ mua nhà.

Sau đó, đoàn công tác đã đến thăm cầu Nguyễn Hoàng, một phần của dự án mở rộng đường Nguyễn Hoàng, với tổng mức đầu tư hơn 2.281 tỉ đồng. Tại đây, Thủ tướng đề nghị TP Huế tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện quy hoạch không gian phát triển lấy sông Hương làm trục chính, xây dựng thêm nhiều cây cầu đẹp và phát triển hạ tầng đồng bộ.

Cuối cùng, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến thăm và dâng hương tại Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, thể hiện sự kính trọng và ghi nhớ đối với vị tướng quân đã cống hiến cho đất nước.

Trong những năm gần đây, ngành văn hóa tỉnh Đồng Nai đã tích cực triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ số nhằm lưu trữ, giới thiệu và lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử của địa phương. Các đơn vị thuộc ngành văn hóa trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong hoạt động văn hóa, tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người dân.

Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ số. Đơn vị này đã tổ chức triển lãm thực tế ảo với chủ đề về văn hóa, con người Đồng Nai, đờn ca tài tử… Các triển lãm này được thiết kế dưới dạng 3D kết hợp với âm thanh, lời thuyết minh giúp tái hiện không gian văn hóa Đồng Nai một cách sinh động, gần gũi. Người xem có thể truy cập vào không gian ảo này mọi lúc, mọi nơi thông qua website và các nền tảng mạng xã hội.

Bên cạnh đó, Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai còn tích cực livestream, phát sóng trực tuyến trên fanpage của trung tâm các chương trình văn nghệ, tuyên truyền lưu động. Chỉ tính từ đầu tháng 7 năm 2025 đến nay, đã có hơn 10 buổi diễn văn nghệ tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh.

Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai cũng duy trì hình thức live stream trên fanpage để giới thiệu các chương trình nghệ thuật, vở cải lương và trích đoạn cải lương. Công chúng trong và ngoài tỉnh có thể thưởng thức và xem bất cứ lúc nào các chương trình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa Đồng Nai do nhà hát thực hiện.

Tại Thư viện Đồng Nai, quá trình số hóa tài liệu đang diễn ra mạnh mẽ. Hàng ngàn đầu sách về lịch sử, văn hóa Đồng Nai đã được số hóa, tích hợp mã QR để phục vụ bạn đọc tra cứu từ xa. Thư viện cũng xây dựng mô hình trải nghiệm lịch sử thông qua hệ thống màn hình tương tác và mô phỏng thực tế ảo.

Các di tích trên địa bàn tỉnh cũng gắn mã QR để người dân có thể tra cứu thông tin trực tiếp tại điểm tham quan. Mỗi mã QR như một kho tư liệu thu nhỏ, giúp du khách tìm hiểu giá trị di tích một cách chủ động, không cần phụ thuộc vào hướng dẫn viên.

Bảo tàng Đồng Nai xây dựng các tour tham quan thực tế ảo tại hệ thống di tích, giúp người dân ở xa có thể tham quan trực tuyến. Đây là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trên lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch; hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành, bảo đảm kết nối, tích hợp đồng bộ với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia.

Phó giám đốc Bảo tàng Đồng Nai Phạm Văn Minh cho biết, bảo tàng sẽ tiếp tục số hóa các hiện vật bảo tàng, trong đó tập trung vào các hiện vật tiêu biểu. Sau khi số hóa, bảo tàng sẽ xây dựng không gian trưng bày ảo tại các phòng trưng bày chuyên đề.

Công nghệ số đã và đang giúp những không gian lưu trữ văn hóa, lịch sử truyền thống của Đồng Nai được mở rộng, đưa di sản đến gần hơn với cộng đồng. Đây không chỉ là xu thế mà còn là giải pháp lâu dài để giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử cho thế hệ mai sau.