Trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học công nghệ đang phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan cụ thể hóa thông qua các Nghị quyết và Quyết định. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

Vai trò của CNTT và CĐS trong lãnh đạo và chỉ đạo của ngành Y tế đã được thể hiện thông qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

Việc ứng dụng CNTT và CĐS cũng đã giúp tối ưu hóa nguồn lực và quy trình hành chính trong ngành Y tế. CĐS đã giúp tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp, giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn.

Một điển hình về CĐS tại tuyến y tế cơ sở là câu chuyện tại tỉnh Ninh Bình. Tỉnh Ninh Bình là một trong những tỉnh tiên phong trong việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu. Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử đã được triển khai tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn, giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện.

Nhìn chung, CĐS và ứng dụng CNTT đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo. Với sự hỗ trợ của công nghệ, ngành Y tế có thể cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn, đáp ứng nhu cầu của người dân và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

Chính phủ Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách và chiến lược để thúc đẩy CĐS trong ngành Y tế. Với sự quyết tâm và nỗ lực của toàn ngành, CĐS sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và chăm sóc sức khỏe cho người dân Việt Nam.

Trong bối cảnh hiện nay, tỉnh Tây Ninh đang tích cực triển khai các giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong lĩnh vực khám, chữa bệnh. Sở Y tế tỉnh Tây Ninh xác định rằng việc chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong khám, chữa bệnh là một trong những nhiệm vụ trọng tâm từ nay đến cuối năm 2025.

Theo đó, mục tiêu cụ thể của tỉnh là cập nhật hồ sơ sức khỏe điện tử cho người dân trên địa bàn tỉnh, đồng thời triển khai thanh toán không dùng tiền mặt trong thu viện phí và triển khai Sổ sức khỏe điện tử VneID. Mục tiêu cụ thể là phấn đấu chi trả không dùng tiền mặt cho 100% đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội đã có tài khoản chính chủ và tài khoản ủy quyền.

Ông Đỗ Hồng Sơn, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Tây Ninh, cho biết trong 6 tháng đầu năm 2025, công tác chuyển đổi số đã được triển khai ở các mảng về Hồ sơ sức khỏe điện tử – Khám, chữa bệnh sử dụng thẻ căn cước công dân và VneID. Tại tỉnh Long An cũ, Sở Y tế Long An đã chỉ đạo các Trung tâm y tế huyện, thị xã, thành phố thường xuyên thực hiện việc rà soát, cập nhật hồ sơ sức khỏe điện tử của người dân trong tỉnh.

Tính đến nay, số nhân khẩu đã được tạo lập hồ sơ sức khỏe đạt 97,91%; kết quả số lượt sử dụng thẻ căn trong khám, chữa bệnh/số lượt khám chữa bệnh đạt 92,87%. Tỉnh Tây Ninh cũ cũng đã liên thông giấy khám sức khỏe lái xe, cấp giấy chứng sinh, giấy chứng tử ký số điện tử tại Cổng Giám định Bảo hiểm xã hội; đã triển khai thí điểm hồ sơ bệnh án điện tử tại 4 đơn vị: Bệnh viện đa khoa Long An và 3 Bệnh viện Đa khoa khu vực gồm Kiến Tường, Hậu Nghĩa, Cần Giuộc…

Đồng thời, tỉnh Tây Ninh cũng đã triển khai liên thông giấy khám sức khỏe lái xe, cấp giấy chứng sinh, giấy chứng tử ký số điện tử tại cổng giám định Bảo hiểm xã hội; đang triển khai thí điểm hồ sơ bệnh án điện tử tại 4 đơn vị: Bệnh viện đa khoa Tây Ninh, Bệnh viện Phục hồi chức năng, Trung tâm Y tế Thành phố Tây Ninh, Trung tâm Y tế Gò Dầu.

Để đạt được các mục tiêu đề ra, từ nay đến cuối năm 2025, ngành Y tế tỉnh Tây Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử và triển khai bệnh án điện tử tại các cơ sở khám, chữa bệnh nội trú trên địa bàn tỉnh; đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn khám, chữa bệnh; tham mưu điều chỉnh chính sách thu hút, đãi ngộ và đào tạo nguồn nhân lực y tế chất lượng cao về phục vụ cho tỉnh.

Song hành với đó, ngành sẽ đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị y tế hiện đại, triển khai bổ sung danh mục kỹ thuật mới, chuyên sâu phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh. Đồng thời, tạo điều kiện, khuyến khích và kêu gọi các nhà đầu tư quan tâm đầu tư phát triển bệnh viện, phát triển danh mục kỹ thuật chuyên sâu tại các bệnh viện tư nhân để góp phần củng cố y tế công lập nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân.