Nghị định 205/2025/NĐ-CP: Cú hích chiến lược cho ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam

Từ ngày 1/9/2025, Nghị định 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) tại Việt Nam. Nghị định này được kỳ vọng sẽ trở thành cú hích chiến lược, giúp ngành CNHT Việt Nam bứt phá và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Chính sách mới mở đường cho doanh nghiệp bứt phá

Nghị định 205/2025/NĐ-CP là văn bản sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 111/2015/NĐ-CP, với hướng mở rộng đối tượng, tăng cường mức ưu đãi và đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp CNHT. Theo đó, doanh nghiệp thuộc danh mục ưu tiên sẽ được hỗ trợ tới 70% chi phí nghiên cứu phát triển, đầu tư máy móc thiết bị, thuê chuyên gia tư vấn chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực. Đồng thời, doanh nghiệp cũng sẽ được hỗ trợ chi phí kiểm định, đăng ký sở hữu trí tuệ, mã số mã vạch, xúc tiến thương mại và tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Trần Quốc Toản, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp (Bộ Công Thương) chia sẻ, Nghị định 205/2025/NĐ-CP không chỉ là sự tiếp nối mà là bước ngoặt trong chính sách phát triển CNHT. Lần đầu tiên, mức hỗ trợ tài chính được mở rộng và tập trung vào các nhu cầu thiết yếu của doanh nghiệp, từ đầu tư công nghệ đến phát triển thị trường.

Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội, các chuyên gia cho rằng nỗ lực bứt phá không thể chỉ trông chờ vào chính sách mà còn cần sự chủ động và quyết liệt từ chính các doanh nghiệp trong ngành. Giới chuyên gia đều chung quan điểm rằng chính sách dù tốt đến đâu cũng chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ rất cần sự chủ động và quyết liệt từ phía doanh nghiệp.

Giải pháp cụ thể để tạo sức bật cho doanh nghiệp

Để ngành CNHT phát triển đúng hướng, các chuyên gia đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm mà doanh nghiệp cần tập trung. Thứ nhất, doanh nghiệp cần mạnh dạn thay thế dây chuyền lạc hậu, tận dụng các chương trình hỗ trợ tài chính từ Nghị định 205/2025/NĐ-CP và từ địa phương để đầu tư máy móc, công nghệ cao. Thứ hai, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001, ISO 14001, IATF 16949 là yêu cầu tất yếu nếu muốn trở thành nhà cung ứng chính thức cho các tập đoàn FDI.

Thứ ba, doanh nghiệp cần chủ động tham gia hội chợ công nghiệp, liên kết với các hiệp hội ngành hàng và chủ động tiếp cận các tập đoàn lớn đang đầu tư tại Việt Nam. Thứ tư, doanh nghiệp cần hợp tác với các trường nghề, đại học kỹ thuật và tận dụng chính sách hỗ trợ đào tạo để xây dựng đội ngũ vận hành công nghệ mới. Cuối cùng, việc đáp ứng tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) đang dần trở thành điều kiện bắt buộc khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nếu tận dụng tốt chính sách và chủ động cải tiến, ngành CNHT Việt Nam hoàn toàn có thể bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị khu vực. Với sự quyết tâm và nỗ lực của cả doanh nghiệp và Chính phủ, ngành CNHT Việt Nam hứa hẹn sẽ có một tương lai tươi sáng trong thời gian tới.

Các trường đại học đang dần khẳng định tầm quan trọng của việc thiết lập ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đối với hai lĩnh vực đào tạo then chốt: giáo viên và sức khỏe. Đây là những ngành nghề không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến con người mà còn tác động sâu rộng đến xã hội, đòi hỏi sự chính xác và trình độ chuyên môn cao. Việc thiếu kiểm soát chất lượng đầu vào có thể khiến sinh viên khó đạt được yêu cầu về kiến thức, kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp trong quá trình học tập cũng như khi hành nghề sau này.

Các chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục cho rằng việc áp dụng ngưỡng đầu vào như một cơ chế sàng lọc cần thiết giúp đảm bảo chất lượng đào tạo và bảo vệ uy tín của ngành. Hiện tại, ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đối với các ngành thuộc lĩnh vực đào tạo giáo viên và sức khỏe đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định dựa trên kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Mức ngưỡng này được điều chỉnh một cách linh hoạt theo từng năm để đảm bảo chất lượng đầu vào tối thiểu cho người học.

Tiến sĩ Đỗ Văn Đỉnh, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sao Đỏ, nhấn mạnh rằng việc Bộ đưa ra quy định chung về ngưỡng đầu vào là hết sức cần thiết. Điều này giúp đảm bảo các trường đại học không tuyển sinh dưới mức chuẩn chất lượng, đồng thời tạo ra một sân chơi công bằng cho tất cả các cơ sở đào tạo.

Tương tự, Tiến sĩ Đỗ Khắc Thanh, Hiệu trưởng Trường Đại học Hùng Vương, Phú Thọ, đồng tình rằng đối với lĩnh vực đào tạo giáo viên, việc đặt ra ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào là hoàn toàn cần thiết và có ý nghĩa sống còn. Ông đề xuất nên áp dụng một cách linh hoạt nhưng có kiểm soát, có thể cân nhắc phân loại ngưỡng theo từng nhóm trường, theo vùng địa lý hoặc theo hình thức đào tạo để phù hợp với đa dạng điều kiện thực tế của các cơ sở đào tạo.

Bên cạnh đó, các cơ sở đào tạo cần đặc biệt chú trọng vào việc đầu tư cho đội ngũ giảng viên, xây dựng chương trình đào tạo chất lượng, phát triển cơ sở vật chất và thực hiện chính sách hỗ trợ sinh viên. Mục tiêu là đào tạo ra đội ngũ nhà giáo, y bác sĩ không chỉ có chuyên môn vững vàng mà còn có đạo đức nghề nghiệp cao.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc áp dụng ngưỡng đầu vào nên được thực hiện một cách linh hoạt nhưng có kiểm soát. Hơn nữa, cần tăng cường vai trò giám sát và yêu cầu rõ ràng về trách nhiệm giải trình từ phía các cơ sở đào tạo. Điều này sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và tạo niềm tin vững chắc đối với xã hội.

Thông Tin Liên quan về các chính sách và quy định tuyển sinh của các trường đại học tại Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra rằng nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06. Tình trạng này, cùng với những hạn chế về thể chế và chính sách, đã dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ tại Việt Nam. Vì vậy, việc tạo ra cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực này đã trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố quan trọng giúp Việt Nam thích ứng và phát huy nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Chính sách đãi ngộ hiện tại chưa đủ mạnh và hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Do đó, cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài, cũng như xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh.

Để thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo, cần đẩy mạnh hợp tác giữa các bên. Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo cơ sở pháp lý cho việc phát triển khoa học và công nghệ.

Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ rõ mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực. Điều quan trọng là các cơ quan liên quan phải sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này. Việc hoàn thiện cơ chế và chính sách sẽ giúp Việt Nam phát triển khoa học và công nghệ tương xứng với tiềm năng và nhu cầu của đất nước.

Chính phủ đang nỗ lực tạo lập môi trường pháp lý và chính sách thuận lợi cho sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Với việc thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Quốc hội đã thể hiện sự quan tâm và ủng hộ đối với sự phát triển của lĩnh vực này. Các cơ quan chức năng cần tích cực triển khai và thực hiện các chính sách đã được ban hành để sớm đưa khoa học và công nghệ trở thành trụ cột chính trong nền kinh tế.

Trước mắt, cần tập trung vào việc xây dựng và triển khai các cơ chế và chính sách hỗ trợ cho nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Điều này không chỉ giúp thu hút nhân tài mà còn tạo điều kiện cho các hoạt động nghiên cứu và phát triển được thúc đẩy. Ngoài ra, việc tăng cường hợp tác quốc tế và hợp tác giữa các doanh nghiệp, viện nghiên cứu và trường đại học cũng là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động khoa học và công nghệ.

Cuối cùng, việc đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cần được xem là một khoản đầu tư dài hạn và mang tính chiến lược. Bằng cách tập trung vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và tạo lập môi trường thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, Việt Nam có thể kỳ vọng vào sự phát triển bền vững và tương xứng của khoa học và công nghệ trong tương lai.