Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí PLOS One đã đưa ra lời cảnh báo về sự hiện diện của hàng nghìn hạt vi nhựa cực nhỏ trong không khí trong nhà và ô tô. Những hạt vi nhựa này có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và tích tụ trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng. Theo nghiên cứu, mỗi người trưởng thành có thể hít phải khoảng 68.000 hạt vi nhựa mỗi ngày từ không khí trong nhà.

Các hạt vi nhựa siêu nhỏ này có kích thước dao động từ 1 đến 10 micromet, nhỏ hơn cả tế bào hồng cầu. Chúng chủ yếu phát sinh từ sự hao mòn của các vật liệu nhựa trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn như đồ gia dụng, vải nội thất, rèm cửa, thảm trải sàn và đặc biệt là các chi tiết trong xe hơi.

Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng việc tiếp xúc lâu dài với vi nhựa có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, bao gồm rối loạn nội tiết, vô sinh và dị tật bẩm sinh, rối loạn phát triển thần kinh, bệnh tim mạch và ung thư.

Đặc biệt, cabin ô tô được mô tả là môi trường lý tưởng để tích tụ vi nhựa: không gian kín, ít thông gió và chứa nhiều vật liệu nhựa dễ phân rã dưới tác động của nhiệt độ, ma sát và ánh nắng. Kết quả cho thấy mỗi mét khối không khí trong xe chứa 2.238 hạt vi nhựa – cao gấp 4 lần so với trong nhà ở.

Dù vi nhựa có mặt ở khắp nơi, các chuyên gia khẳng định mỗi cá nhân vẫn có thể giảm thiểu đáng kể mức độ phơi nhiễm nếu thay đổi một số thói quen hàng ngày. Một số biện pháp có thể được thực hiện như tránh sử dụng đồ nhựa dùng một lần, sử dụng ly inox, cốc thủy tinh và hộp đựng bằng thủy tinh thay cho đồ nhựa, không hâm nóng thực phẩm trong bao bì nhựa, mang túi vải khi đi siêu thị và hạn chế sử dụng túi nilon.

Như vậy, vi nhựa không còn là vấn đề môi trường xa vời mà đã trở thành một mối nguy rõ ràng đối với sức khỏe cộng đồng. Khi không khí mà chúng ta hít thở mỗi ngày, ngay trong nhà ở hay xe ô tô, đã bị bao phủ bởi hạt nhựa siêu nhỏ, việc nhận thức rõ rủi ro và thay đổi hành vi tiêu dùng là điều cấp thiết.

Để biết thêm thông tin về vấn đề này, bạn có thể tham khảo các nguồn tin cậy như PLOS One và các tổ chức y tế uy tín khác.

Ngày 29/7, thủ đô Hà Nội được đánh dấu bởi một lớp sương mù dày đặc vào sáng sớm, biến khung cảnh thành một bức tranh mờ ảo. Hiện tượng thời tiết này đã đáng kể làm giảm tầm nhìn, gây ra những khó khăn cho các hoạt động ngoài trời cũng như giao thông.

Đáng chú ý, cùng với tình trạng sương mù, Hà Nội hiện đang phải đối mặt với một vấn đề môi trường nghiêm trọng khác – tình trạng ô nhiễm không khí. Theo các chỉ số chất lượng không khí mới nhất, Hà Nội đã xếp thứ 2 trên thế giới về mức độ ô nhiễm không khí vào thời điểm này. Điều này thể hiện một thách thức lớn đối với chính quyền và người dân trong việc tìm kiếm giải pháp cải thiện chất lượng môi trường sống.

Sự kết hợp giữa điều kiện thời tiết bất lợi và ô nhiễm không khí đang gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của cư dân đô thị. Người dân Hà Nội và du khách cần đặc biệt chú ý đến các biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân trong tình hình này.

Để cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí, nhiều giải pháp đã được đề xuất và thực hiện, từ việc tăng cường kiểm soát khí thải phương tiện giao thông đến việc trồng thêm cây xanh và áp dụng công nghệ xử lý không khí. Tuy nhiên, việc thực hiện hiệu quả những giải pháp này đòi hỏi sự hợp tác và cam kết từ tất cả các bên liên quan.

Tại thời điểm này, tầm nhìn hạn chế do sương mù và chất lượng không khí kém đã trở thành một nhắc nhở quan trọng về việc cần phải hành động quyết liệt hơn nữa để bảo vệ môi trường và đảm bảo một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.

Tìm hiểu thêm về các giải pháp đối phó với tình trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam.

Ô nhiễm không khí đang trở thành một vấn đề cấp thiết tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc. Dữ liệu từ ứng dụng đo chỉ số chất lượng không khí IQAir cho thấy Hà Nội đã được xếp là thành phố ô nhiễm nhất thế giới với chỉ số chất lượng môi trường không khí ở ngưỡng cao, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người.

PGS-TS Nguyễn Thị Hoài An, nguyên Trưởng khoa Tai Mũi Họng Nhi, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, hiện là Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa An Việt, đã lên tiếng về những tác hại của ô nhiễm không khí. Theo bà, không chỉ ảnh hưởng đến phổi và hệ hô hấp, ô nhiễm không khí còn có thể gây tổn hại đến nhiều cơ quan khác của cơ thể, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nắng nóng cực đoan.

Những nhóm người dễ bị ảnh hưởng từ ô nhiễm không khí bao gồm người cao tuổi, phụ nữ có thai, trẻ em, và người có sức đề kháng yếu. Để bảo vệ sức khỏe, việc đeo khẩu trang khi ra đường là rất quan trọng, nhưng cần chọn đúng loại khẩu trang. PGS-TS Nguyễn Thị Hoài An cũng khuyên mọi người nên có chế độ dinh dưỡng tốt để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, ngăn ngừa và tiêu diệt các vi khuẩn.

Trong điều kiện ô nhiễm không khí nặng như hiện nay, việc đi khám sức khỏe thường xuyên là rất cần thiết. Bên cạnh đó, các biện pháp phòng ngừa như đóng kín cửa, bật máy lọc không khí, và rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý cũng giúp giảm bớt tác hại của ô nhiễm không khí.

Mọi người cần cảnh giác và chủ động bảo vệ sức khỏe của mình trong tình hình ô nhiễm không khí hiện nay. Với những biện pháp đơn giản và hiệu quả, chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro và tác hại của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe con người.

Các nhà khoa học đang phát cảnh báo về một hệ quả không mong muốn từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, cụ thể là việc này có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu, bất chấp những lợi ích đáng kể cho sức khỏe cộng đồng. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment chỉ ra rằng, sự giảm thiểu ô nhiễm không khí ở Đông Á, đặc biệt là tại Trung Quốc, đã làm mất đi một ‘hiệu ứng làm mát’ vốn được tạo ra bởi các hạt bụi trong không khí.

Những hạt bụi này trước đây hoạt động như một loại tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Tuy nhiên, khi các quốc gia triển khai các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ tự nhiên này đã biến mất. Mặc dù vậy, các nhà khoa học đều đồng thuận rằng việc cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng.

Vấn đề đặt ra là nếu không có các hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn liên quan đến biến đổi khí hậu. Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia trong lĩnh vực này, đã đưa ra nhận định: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, và bây giờ chúng ta phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’

Một số giải pháp đã được đề xuất nhằm giải quyết thách thức này, bao gồm việc trồng cây để hấp thụ CO₂, triển khai các công nghệ thu giữ carbon, và chuyển đổi từ năng lượng dựa trên nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo. Những giải pháp này được đánh giá là đi đúng hướng, mặc dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.

Bài học kinh nghiệm từ Đông Á cho thấy rằng, chính sách môi trường cần phải đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng và tích hợp, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm thiểu khí thải và nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề biến đổi khí hậu. Qua đó, chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai bền vững hơn cho hành tinh của mình.

Một nghiên cứu gần đây của Đại học Columbia (Mỹ) đã chỉ ra rằng ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển nhận thức của trẻ em, đặc biệt là trong giai đoạn thai kỳ và 5 năm đầu đời. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi hơn 200 bà mẹ sống ở thành phố New York và con cái của họ từ khi còn trong bụng mẹ đến lúc trẻ lên 7 tuổi. Kết quả cho thấy những đứa trẻ có mức độ hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) cao trong máu dây rốn có chỉ số IQ thấp hơn từ 4-5 điểm so với nhóm trẻ ít tiếp xúc với chất này.

Điều này trở nên đáng báo động khi các chất ô nhiễm như PAH và bụi mịn PM2.5 không chỉ tồn tại ngoài đường, mà còn có mặt ngay trong nhà, từ bếp gas, khói thuốc lá, hương đốt, nến thơm đến khí thải xe cộ len lỏi qua cửa sổ. Não bộ trẻ nhỏ đang phát triển rất nhạy cảm, bất kỳ độc chất nào cũng có thể gây ra hậu quả lâu dài.

Các chuyên gia nhận định rằng giảm 4-5 điểm IQ nghe qua tưởng chừng nhỏ, nhưng trong một xã hội có tính cạnh tranh cao như hiện nay, mỗi điểm IQ là sự khác biệt giữa một đứa trẻ được phân lớp chọn hay không, được đánh giá là thông minh hay ‘chậm’, từ đó kéo theo những định kiến, ảnh hưởng đến sự tự tin và định hướng tương lai. Tuy nhiên, điều quan trọng là mức IQ này không cố định. Nếu biết cách can thiệp kịp thời – như cải thiện môi trường sống, tăng tương tác ngôn ngữ, dinh dưỡng hợp lý, khuyến khích vận động – trẻ vẫn có thể phát triển tốt về nhận thức.

Để bảo vệ con trẻ, cha mẹ có thể thực hiện một số biện pháp thiết thực. Hạn chế để trẻ tiếp xúc với khu vực gần đường lớn giờ cao điểm, dùng máy lọc không khí trong nhà, không hút thuốc trong nhà, hạn chế đốt hương, nến, bếp than, trồng cây xanh lọc khí, giữ nhà thông thoáng nhưng tránh gió xe bụi, và đảm bảo dinh dưỡng đủ vi chất cho trẻ để tăng sức đề kháng thần kinh.

Tóm lại, để bảo vệ chỉ số IQ của con trẻ, cha mẹ cần nâng cao nhận thức về tác động của ô nhiễm không khí và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bên cạnh đó, các cấp chính quyền cũng cần có những chính sách nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí, bảo vệ môi trường sống cho trẻ em và cộng đồng. Đại học Columbia và nhiều tổ chức y tế khác đã kêu gọi mọi người nâng cao nhận thức về tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ em.

Chuyển đổi xe xăng sang xe điện đang là một chủ trương quan trọng nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí, một vấn đề đáng quan tâm tại nhiều đô thị lớn, trong đó có Hà Nội. Với mục tiêu giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ nguồn phát thải lớn nhất là phương tiện giao thông, việc chuyển đổi này dự kiến sẽ mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho cộng đồng. Tuy nhiên, quá trình thực hiện sẽ có tác động sâu rộng đến cuộc sống hàng ngày của người dân, đặc biệt là những người sống và làm việc trong khu vực vành đai 1 của Hà Nội.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội đã trở thành một vấn đề đáng báo động, và theo các nhà quản lý cũng như chuyên gia, phương tiện giao thông là nguồn gây ô nhiễm chính, chiếm khoảng 35% nguồn ô nhiễm không khí. Trong đó, khí thải từ phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, và bụi từ hoạt động giao thông là 23%. Đây là con số đáng lo ngại và cho thấy sự cần thiết của việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông sạch hơn, như xe điện.

Để thực hiện chuyển đổi hiệu quả, các chuyên gia đề xuất một số giải pháp quan trọng. Đầu tiên, cần có khảo sát đánh giá đầy đủ về tình hình sử dụng phương tiện giao thông và nhu cầu của người dân. Tiếp theo, việc hoàn thiện thể chế chính sách là bước quan trọng, bao gồm xây dựng các quy định và chính sách hỗ trợ cho việc chuyển đổi. Xây dựng cơ sở hạ tầng, bao gồm cả hệ thống trạm sạc điện, cũng là một yếu tố then chốt. Cuối cùng, xác định tiêu chuẩn khí thải cho xe máy và các phương tiện giao thông khác sẽ giúp kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm.

Việc chuyển đổi cần đảm bảo sự an toàn và thuận tiện của người dân. Hà Nội đã có các kế hoạch cụ thể để triển khai quá trình này, bao gồm việc khảo sát đánh giá tình hình, xác định đối tượng chịu ảnh hưởng, hoàn thiện thể chế chính sách, và xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết. Hà Nội cũng đang tích cực triển khai các kế hoạch để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi này, tận dụng lợi thế về Luật Thủ đô để hỗ trợ cho các hoạt động bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đề xuất một số giải pháp bổ sung. Thúc đẩy mô hình đổi pin cho xe điện sẽ giúp giảm bớt gánh nặng về cơ sở hạ tầng và làm cho việc sử dụng xe điện trở nên tiện lợi hơn. Tận dụng hệ thống cây xăng hiện hữu để chuyển đổi thành trạm sạc điện cũng là một cách tiếp cận thông minh. Sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự thành công của quá trình chuyển đổi.

Nếu người dân hiểu rõ mục tiêu, kế hoạch và cảm nhận được rằng chính sách là vì lợi ích của họ, họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ. Sự tham gia và ủng hộ của cộng đồng là chìa khóa cho sự thành công của bất kỳ chính sách nào. Hà Nội đang nỗ lực để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi xe xăng sang xe điện, và với sự phối hợp và hỗ trợ từ các bên liên quan, việc này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần xây dựng một môi trường sống sạch sẽ và bền vững cho thế hệ tương lai. Hãy cùng chính quyền thành phố Hà Nội hướng tới một tương lai xanh hơn cho Thủ đô.

Ô nhiễm không khí nghiêm trọng bao trùm Hà Nội trong ngày đầu năm, với chỉ số chất lượng không khí (AQI) ở mức xấu.

Sáng sớm nay, không khí ở Hà Nội trở nên mù mịt. Hệ thống quan trắc môi trường tại điểm 556 Nguyễn Văn Cừ (Gia Lâm) của Tổng cục Môi trường đo được chỉ số AQI ở mức 161 – ngưỡng chất lượng xấu vào lúc 11h.

Hệ thống quan trắc theo thời gian thực PAMAir cũng ghi nhận nhiều điểm đo có màu đỏ rực với AQI cao nhất ở ngưỡng 190. Các khu đô thị đông dân cư như Trung Văn (Tố Hữu) có AQI ở mức 190, Time City (Thanh Xuân) có AQI ở mức 188, Linh Đàm (Hoàng Mai) là 178.

Cảnh báo cho nhóm nhạy cảm

Với chất lượng không khí như vậy, nhóm nhạy cảm bao gồm người già, trẻ em và người mắc bệnh hô hấp được khuyến cáo nên hạn chế ra đường để bảo vệ sức khỏe.

Nguyên nhân ô nhiễm không khí

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ được xác định do tổng hợp nhiều nguyên nhân như hoạt động giao thông, xây dựng, hoạt động sản xuất công nghiệp và dân sinh. Đặc biệt, hoạt động đốt ngoài trời không kiểm soát như đốt rác, đốt rơm rạ cũng góp phần làm tăng mức độ ô nhiễm.

Trong điều kiện thời tiết nghịch nhiệt, chất ô nhiễm không phát tán được mà tích tụ tại tầng khí quyển sát mặt đất, gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Dự báo và khuyến cáo

Các chuyên gia dự báo rằng từ nay đến tháng 3 năm sau, Hà Nội và các tỉnh phía Bắc sẽ còn chịu nhiều đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng khi hiện tượng nghịch nhiệt còn tiếp tục.

Tổng cục Môi trường đã ban hành hướng dẫn kỹ thuật tính toán và công bố chỉ số ô nhiễm không khí của Việt Nam, với thang điểm và màu sắc để cảnh báo chất lượng không khí và mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe con người.