Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng cạnh tranh và chuyển dịch mạnh mẽ theo xu hướng số hóa, việc trang bị sớm kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến đã trở thành yếu tố quan trọng giúp sinh viên có được lợi thế cạnh tranh và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong nhiều lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế.

Hiện nay, phương pháp học tập mới đã không chỉ dừng lại ở việc cung cấp kiến thức hay tương tác một chiều, mà đã có nhiều đổi mới tích cực, đặc biệt là đối với những sinh viên thuộc nhóm ngành công nghệ. Các phương pháp giáo dục mới lấy người học làm trung tâm và đẩy mạnh các hoạt động trải nghiệm, ứng dụng thực tiễn đang ngày càng được áp dụng và mở rộng trong môi trường sư phạm. Điều này không chỉ giúp sinh viên tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả hơn mà còn giúp họ phát triển các kỹ năng cần thiết để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.

Chương trình Samsung Innovation Campus (SIC) là một điển hình cho phương pháp giáo dục mới này. Các buổi học của SIC được triển khai theo hình thức học tập lấy sinh viên làm trung tâm. Sinh viên được tiếp nhận và trao đổi kiến thức lý thuyết từ giảng viên hướng dẫn, sau đó làm việc nhóm để áp dụng kiến thức vào thực tế. Qua đó, sinh viên có thể rèn luyện và phát triển các kỹ năng cần thiết như kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giải quyết vấn đề và kỹ năng sáng tạo.

Bạn Nguyễn Văn Thắng, sinh viên chuyên ngành Kỹ thuật máy tính của Đại học Bách Khoa Hà Nội, chia sẻ về trải nghiệm học tập trong chương trình SIC. Theo Thắng, việc được áp dụng kiến thức lý thuyết vào phần thực hành trong cùng một buổi học mang lại rất nhiều điều hữu ích. Việc này giúp sinh viên nhớ lâu, nhớ sâu và có thêm nhiều kinh nghiệm thực tiễn. Điều này cũng giúp sinh viên nhận ra được tầm quan trọng của việc áp dụng kiến thức vào thực tế và có thể tự tin hơn khi bước vào môi trường làm việc.

TS Lê Thanh Long, Trưởng khoa Khoa học máy tính – Trường Khoa học máy tính, Đại học Duy Tân, cho rằng việc tham gia những khóa học hữu ích như SIC sẽ giúp sinh viên có định hướng rõ ràng và thêm vững tâm khi theo đuổi đam mê, đặc biệt là đam mê trong lĩnh vực công nghệ. Nội dung giảng dạy trong chương trình SIC tập trung vào các nội dung công nghệ cốt lõi, có tính ứng dụng cao, được chọn lọc từ nhu cầu thực tiễn của ngành công nghiệp 4.0. Điều này giúp sinh viên có được kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và có thể cạnh tranh trong môi trường làm việc.

Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng cạnh tranh, việc được trang bị sớm các kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến không chỉ mang đến lợi thế cạnh tranh cho sinh viên mà còn mở ra nhiều cánh cửa nghề nghiệp hấp dẫn ở đa dạng các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế. Chương trình học dành riêng cho các bạn sinh viên đang theo học tại các trường Đại học, khóa học của Samsung Innovation Campus hướng đến mục tiêu nâng cao kỹ năng AI, Big Data, và IoT, phát triển khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo, chuẩn bị nghề nghiệp cho sinh viên trên thị trường quốc tế.

Từ khi được ra mắt tại Việt Nam năm 2019 đến nay, đã có 12.000 học sinh, sinh viên đến từ 95 trường học tại 21 tỉnh thành trên cả nước được đào tạo và phát triển năng lực công nghệ cao từ dự án Samsung Innovation Campus của Samsung Việt Nam. Samsung đang thực hiện nhiều hoạt động trách nhiệm xã hội để tri ân tình cảm và sự ủng hộ của người dân Việt Nam, đặc biệt là sự hỗ trợ tích cực của chính phủ. Các hoạt động trách nhiệm xã hội của Samsung không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh căn bản cho Việt Nam mà còn kết nối với đào tạo lãnh đạo tương lai.

Thông qua các chương trình đào tạo như Samsung Innovation Campus, sinh viên có thể có được kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và có thể cạnh tranh trong môi trường làm việc. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng có thể có được nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu của mình.

Có thể thấy, việc trang bị sớm kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến là yếu tố quan trọng giúp sinh viên có được lợi thế cạnh tranh và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Các chương trình đào tạo như Samsung Innovation Campus đang đóng vai trò quan trọng trong việc giúp sinh viên phát triển năng lực công nghệ cao và chuẩn bị nghề nghiệp cho tương lai.

Chuyển đổi số đang trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất, kinh doanh vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Một trong những điểm nghẽn quan trọng là vấn đề nhân lực.

Ông Phạm Đức Nghiệm, Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), cho rằng nhiều doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ không biết tìm công nghệ ở đâu, chọn hệ thống tư vấn nào phù hợp, và nhất là thiếu vốn để đầu tư. Khi có công nghệ, lại không có người đủ trình độ để vận hành.

Để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua rào cản này, các chuyên gia cho rằng cần triển khai cơ chế ‘chuyển đổi từng bước’. Doanh nghiệp không cần thay đổi toàn bộ quy trình cùng lúc mà có thể bắt đầu từ những nghiệp vụ dễ áp dụng như hóa đơn điện tử, kế toán online, quản lý bán hàng…

Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp công nghệ và các tổ chức giáo dục để tổ chức các chương trình đào tạo thực hành, học online, cấp chứng chỉ… là rất cần thiết. Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Tân, Giám đốc Viện Nghiên cứu và Phát triển Ứng dụng các hợp chất thiên nhiên, Đại học Bách khoa Hà Nội, Nhà nước nên tạo ra một số chương trình trọng điểm, có kinh phí và lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ đào tạo qua đấu thầu để doanh nghiệp tư nhân có khả năng thiết kế những khóa học, chương trình học bổ sung và phổ thông hóa các kỹ năng mới cho người yếu thế trong thị trường việc làm mới.

Một yếu tố quan trọng khác là cần khuyến khích doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp công nghệ thân thiện với người dùng. Phần mềm phải dễ sử dụng, giao diện đơn giản, thậm chí tích hợp tính năng điều khiển bằng giọng nói để người lao động phổ thông cũng có thể làm quen nhanh chóng.

Dự báo khoảng 70% công việc truyền thống tại Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể từ sự phát triển của AI trong thập kỷ tới. Các nhà cung cấp giải pháp công nghệ nhận định, AI sẽ là công nghệ chủ đạo định hình tương lai hoạt động doanh nghiệp tại Việt Nam trong 5-10 năm tới.

Để hình thành nguồn lực mới, doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình chuyển đổi số có lồng ghép yếu tố phát triển con người; doanh nghiệp và người lao động cần đầu tư vào học tập và nâng cao kỹ năng số. Xây dựng một hệ sinh thái nhân lực thích ứng công nghệ không chỉ dựa vào nỗ lực riêng của doanh nghiệp mà giáo dục đại học chính là mắt xích đầu tiên góp phần định hình tư duy, nền tảng tri thức và thái độ nghề nghiệp cho người lao động tương lai.

Nhân lực không thể tách rời tổng thể các yếu tố như cấu trúc nền kinh tế, định hướng chính sách vĩ mô và năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp. Chất lượng nguồn nhân lực chịu tác động trực tiếp từ cách mà nền kinh tế được tổ chức, điều tiết và định hướng phát triển.

Muốn hình thành một lực lượng lao động phù hợp với thời đại công nghệ, cần đồng bộ giữa chính sách phát triển nhân lực và các chính sách kinh tế-công nghệ.