10/07/2025 12:11

TAND Tối cao đã công bố Dự thảo Thông tư quy định tổ chức các Tòa chuyên trách tại TAND tỉnh, thành phố, TAND khu vực.

Nguyên tắc tổ chức tòa chuyên trách phải bảo đảm tính chuyên sâu, chuyên môn hóa việc giải quyết, xét xử theo từng lĩnh vực xét xử. Tổ chức các Tòa chuyên trách bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

TAND cấp tỉnh và khu vực sẽ có những tòa chuyên trách nào?

Theo dự thảo, TAND cấp tỉnh có quy mô đặc biệt lớn sẽ có 05 Tòa chuyên trách gồm Tòa Hình sự, Tòa Dân sự, Tòa Gia đình và người chưa thành niên, Tòa Kinh tế, Tòa Hành chính.

Còn TAND cấp tỉnh có quy mô lớn sẽ có 4 Tòa chuyên trách gồm Tòa Hình sự, Tòa Dân sự, Tòa Gia đình và người chưa thành niên, Tòa Hành chính.

Trong khi đó, TAND cấp tỉnh có quy mô vừa và nhỏ sẽ có 3 Tòa chuyên trách gồm Tòa Hình sự, Tòa Dân sự, Tòa Hành chính.

Riêng TAND khu vực, đối với quy mô đặc biệt lớn, được tổ chức Tòa chuyên trách khi số lượng vụ án, vụ việc theo lĩnh vực xét xử của Tòa chuyên trách đạt từ 400 vụ việc/năm trở lên.

Đối với TAND khu vực có quy mô lớn, được tổ chức Tòa chuyên trách khi số lượng vụ án, vụ việc theo lĩnh vực xét xử của Tòa chuyên trách đạt từ 300 vụ việc/năm trở lên.

TAND khu vực có quy mô vừa và nhỏ thì không tổ chức Tòa chuyên trách.

Thông tin về dự thảo Thông tư quy định tổ chức các Tòa chuyên trách tại TAND cấp tỉnh và TAND khu vực.</caption]

Nhiệm vụ của các Tòa chuyên trách

Tòa Hình sự có nhiệm vụ giải quyết, xét xử các vụ án hình sự, trừ các vụ án hình sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa Gia đình và người chưa thành niên.

Tòa Dân sự có nhiệm vụ giải quyết, xét xử các vụ án, việc dân sự.

Tòa Kinh tế có nhiệm vụ giải quyết, xét xử các vụ án, việc kinh doanh thương mại, lao động.

Tòa Hành chính có nhiệm vụ giải quyết, xét xử các vụ án hành chính.

Tòa Gia đình và người chưa thành niên giải quyết các vụ án hình sự mà bị cáo là người dưới 18 tuổi; các vụ án hình sự có bị hại là người dưới 18 tuổi…

Một số lưu ý khi tổ chức Tòa chuyên trách

Trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, Chánh án TAND Tối cao quyết định việc tổ chức các Tòa chuyên trách tại các tòa án chưa đáp ứng được yêu cầu trên.

Việc tổ chức Tòa chuyên trách tại TAND khu vực được thực hiện dựa trên số lượng vụ án, vụ việc theo lĩnh vực xét xử của Tòa chuyên trách.

Nghị quyết số 81/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thành lập TAND cấp tỉnh, TAND khu vực; quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của TAND cấp tỉnh, TAND khu vực – có hiệu lực từ ngày 1-7-2025.

Theo đó, các vụ việc phá sản do TAND khu vực2 – Hà Nội, TAND khu vực1 – Đà Nẵng, TAND khu vực1 – TP.HCM giải quyết.

Cụ thể:

• Tòa án nhân dân khu vực2 – Hà Nội có thẩm quyền giải quyết vụ việc phá sản đối với 18 tỉnh, thành phố, bao gồm: thành phố Hà Nội, thành phố Hải Phòng; các tỉnh: Bắc Ninh, Cao Bằng, Điện Biên, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Lai Châu, Lạng Sơn, Lào Cai, Nghệ An, Ninh Bình, Phú Thọ, Quảng Ninh, Sơn La, Thái Nguyên, Thanh Hóa và Tuyên Quang;
• Tòa án nhân dân khu vực1 – Đà Nẵng có thẩm quyền giải quyết vụ việc phá sản đối với 7 tỉnh, thành phố, bao gồm: thành phố Đà Nẵng, thành phố Huế; các tỉnh: Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Quảng Ngãi và Quảng Trị;
• Tòa án nhân dân khu vực1 – TP.HCM có thẩm quyền giải quyết vụ việc phá sản đối với 9 tỉnh, thành phố, bao gồm: thành phố Cần Thơ, Thành phố Hồ Chí Minh; các tỉnh: An Giang, Cà Mau, Đồng Nai, Đồng Tháp, Lâm Đồng, Tây Ninh và Vĩnh Long.

Thẩm quyền giải quyết vụ việc sở hữu trí tuệ

Về vụ việc dân sự, kinh doanh, thương mại, vụ án hành chính về sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ, Nghị quyết quy định:

• Tòa án nhân dân khu vực2 – Hà Nội có thẩm quyền giải quyết đối với 20 tỉnh, thành phố;
• Tòa án nhân dân khu vực1 – TP.HCM có thẩm quyền giải quyết đối với 14 tỉnh, thành phố.

Như vậy, các vụ việc phá sản do Tòa án nhân dân khu vực2 – Hà Nội, Tòa án nhân dân khu vực1 – Đà Nẵng, Tòa án nhân dân khu vực1 – TP.HCM giải quyết. Còn vụ việc sở hữu trí tuệ do Tòa án nhân dân khu vực2 – Hà Nội và Tòa án nhân dân khu vực1 – TP.HCM giải quyết.

Thẩm quyền giải quyết vụ việc phá sản

Nghị quyết 01/2025 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã đưa ra các quy định mới về nhiệm vụ và thẩm quyền của TAND khu vực, có hiệu lực từ ngày 1-7-2025.

Thẩm Quyền Xét Xử Sơ Thẩm

TAND khu vực sẽ có thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà mức cao nhất của khung hình phạt do BLHS quy định đến 20 năm tù.

Ngoài ra, TAND khu vực cũng có thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ việc dân sự, kinh doanh, thương mại, vụ án hành chính về sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ.

Nhiệm Vụ Hòa Giải và Đối Thoại

TAND khu vực sẽ tổ chức thực hiện hoạt động hòa giải, đối thoại theo Luật Hoà giải, đối thoại tại Toà án.

Đồng thời, TAND khu vực cũng sẽ tiếp nhận số lượng Hoà giải viên TAND cấp tỉnh chuyển về.

Xem Xét và Quyết Định Áp Dụng Biện Pháp Xử Lý Hành Chính

TAND khu vực sẽ xem xét và quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại TAND, bao gồm việc đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Giải Quyết Vụ Việc Bắt Giữ Tàu Bay, Tàu Biển

TAND khu vực sẽ giải quyết vụ việc bắt giữ tàu bay, tàu biển thuộc thẩm quyền của TAND khu vực mà TAND cấp tỉnh đã nhận đơn yêu cầu trước ngày 1-7-2025 nhưng chưa thụ lý.

Thực Hiện Yêu Cầu Tương Trợ Tư Pháp

TAND khu vực sẽ thực hiện yêu cầu ủy thác tư pháp về dân sự của nước ngoài theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, TAND khu vực cũng sẽ giải quyết theo thủ tục sơ thẩm yêu cầu dẫn độ, yêu cầu chuyển giao hoặc tiếp nhận chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù theo quy định của pháp luật.

TAND khu vực kế thừa quyền, trách nhiệm của các TAND cấp huyện theo quy định của pháp luật.

TAND Tối cao vừa ban hành Quyết định số 114 về việc công bố danh sách địa điểm đặt trụ sở chính của TAND cấp tỉnh và TAND khu vực sau khi thực hiện việc sáp nhập theo Nghị quyết số 81/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

TAND Cấp Tỉnh Mới

Theo Nghị quyết 81/2025, sau khi hợp nhất, thành lập, trong hệ thống tổ chức của TAND có 34 TAND cấp tỉnh. Trong đó, 23 TAND tỉnh, thành phố thành lập mới sau khi sáp nhập và 11 TAND cấp tỉnh không thực hiện sắp xếp, gồm TAND các tỉnh: Cao Bằng, Điện Biên, Hà Tĩnh, Lai Châu, Lạng Sơn, Nghệ An, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Sơn La và TAND TP Hà Nội, TP Huế.

TAND Khu Vực Mới

Thành lập 355 TAND khu vực tại 34 tỉnh, thành phố. Các TAND khu vực thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật Tổ chức TAND, các luật về tố tụng và quy định khác của pháp luật có liên quan; kế thừa quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các TAND cấp huyện theo quy định của pháp luật.

**

TAND khu vực TP.HCM

Phạm Vi Thẩm Quyền

Phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của 355 TAND khu vực được xác định tương ứng với phạm vi địa giới của các đơn vị hành chính cấp xã được quy định chi tiết tại Phụ lục kèm theo Nghị quyết 81/2025.

Danh Sách Địa Điểm Đặt Trụ Sở

Danh sách địa điểm đặt trụ sở chính của TAND tỉnh và TAND khu vực sau sắp xếp thuộc phạm vi quản lý của TAND Tối cao theo Phụ lục ban hành kèm Quyết định.

Ngày 28/06/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 81/2025/UBTVQH15 về việc thành lập Tòa án nhân dân (TAND) cấp tỉnh, TAND khu vực và quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của TAND cấp tỉnh, TAND khu vực.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025. Theo đó, thành lập 355 TAND khu vực tại 34 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Riêng TP.HCM, sau khi sáp nhập TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và TAND tỉnh Bình Dương, sẽ có 19 TAND khu vực. Cụ thể:

TAND khu vực tại TP.HCM

1. TAND khu vực 1: Phụ trách nhiệm vụ, quyền hạn của các TAND quận 3, quận 1 và quận 4.

2. TAND khu vực 2: Phụ trách nhiệm vụ, quyền hạn của TAND TP Thủ Đức.

3. TAND khu vực 3: Phụ trách nhiệm vụ, quyền hạn của các TAND quận 5, quận 6 và quận 11.

…

19. TAND khu vực 19: Phụ trách nhiệm vụ, quyền hạn của các TAND Bàu Bàng, Phú Giáo.

Chánh án TAND TP.HCM mới

Ông Lê Thanh Phong – hiện là Chánh án TAND TP.HCM được bổ nhiệm giữ chức Chánh án TAND TP.HCM sau hợp nhất, sáp nhập TAND tỉnh Bình Dương và TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Nhiệm kỳ giữ chức vụ Chánh án TAND TP.HCM của ông Lê Thanh Phong kể từ ngày 1-7-2025 cho đến khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.

Ông Lê Thanh Phong – Chánh án TAND TP.HCM mới.

Tòa án nhân dân Tối cao vừa công bố dự thảo Thông tư quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức bộ máy giúp việc của Tòa án nhân dân cấp tỉnh và khu vực.

Đề xuất thành lập Văn phòng Tòa án nhân dân khu vực

Một phiên xét xử tại Tòa án nhân dân quận 4, TP.HCM.

Một phiên xét xử

Theo dự thảo, bộ máy giúp việc của Tòa án nhân dân khu vực được đề xuất là Văn phòng, với Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao quyết định việc tổ chức.

Chức vụ và chức danh trong Văn phòng Tòa án nhân dân khu vực bao gồm Trưởng phòng hoặc tương đương, Phó Trưởng phòng hoặc tương đương, Thẩm phán Tòa án nhân dân, Thẩm tra viên Tòa án, Thư ký Tòa án, công chức khác và người lao động.

Văn phòng Tòa án nhân dân khu vực sẽ thực hiện chức năng tham mưu, giúp Chánh án Tòa án nhân dân khu vực trong các công tác như hành chính tư pháp, quản trị văn phòng, quản lý kinh phí, trang thiết bị và điều kiện làm việc.

Về nhiệm vụ và quyền hạn, Văn phòng Tòa án nhân dân khu vực sẽ thực hiện các công tác như hành chính, văn thư, lưu trữ, quản lý con dấu, tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện, tổ chức công tác xét xử, tổng kết thực tiễn xét xử, đề xuất án lệ, và thực hiện công tác kế toán.

Dự kiến thành lập 355 Tòa án nhân dân khu vực

Trước đó, Tòa án nhân dân Tối cao đã ban hành dự thảo Nghị quyết về việc thành lập, giải thể và quy định phạm vi thẩm quyền của Tòa án nhân dân.

Dự kiến, sẽ có 355 Tòa án nhân dân khu vực được thành lập tại 34 tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương.

Trụ sở của Tòa án nhân dân khu vực sẽ do Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao quyết định sau khi thống nhất với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao.

Tòa án nhân dân Tối cao vừa ban hành dự thảo Nghị quyết hướng dẫn việc áp dụng một số quy định mới về thẩm quyền của các Tòa án nhân dân. Nghị quyết này dự kiến có hiệu lực từ ngày 1-7-2025.

Thay đổi lớn về thẩm quyền sau sáp nhập đơn vị hành chính

Theo dự thảo, Tòa án nhân dân khu vực sẽ tiếp nhận và thực hiện các nhiệm vụ, thẩm quyền sau:

– Giải quyết các vụ án hình sự, hành chính, vụ việc dân sự, phá sản và các vụ việc khác thuộc thẩm quyền.

– Thụ lý và giải quyết các vụ án theo thủ tục sơ thẩm theo thẩm quyền mới.

Quang cảnh phiên tòa hình sự

– Tiếp nhận và giải quyết các vụ án, vụ việc mà TAND cấp tỉnh đã nhận đơn khởi kiện trước ngày 1-7-2025 nhưng chưa thụ lý.

– Thụ lý và giải quyết các vụ án mà TAND cấp tỉnh đã ra quyết định không công nhận kết quả hòa giải thành.

Xử lý vụ án sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã

Đối với các vụ án mà TAND cấp huyện đã thụ lý trước ngày 1-7-2025, nếu sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã không thuộc phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của TAND khu vực, sẽ được xử lý như sau:

– Nếu đã có quyết định đưa vụ án ra xét xử, TAND cấp huyện sẽ chuyển giao vụ án cho TAND khu vực.

– Nếu chưa có quyết định đưa vụ án ra xét xử, TAND cấp huyện sẽ chuyển giao vụ án cho TAND khu vực có thẩm quyền theo lãnh thổ mới.

Thẩm quyền của TAND cấp tỉnh sau khi sáp nhập

Theo dự thảo, TAND cấp tỉnh sẽ tiếp nhận và thực hiện các nhiệm vụ sau:

– Sơ thẩm các vụ án hình sự theo quy định.

– Phúc thẩm các vụ án mà bản án của TAND khu vực hoặc TAND cấp huyện bị kháng cáo, kháng nghị.

– Giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND cấp huyện đã có hiệu lực pháp luật.

– Giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm khi TAND Cấp cao chưa có văn bản trả lời.

Việc sắp xếp lại thẩm quyền của các TAND nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và phù hợp với sự thay đổi của đơn vị hành chính.