Phán quyết quan trọng của Tòa án Tối cao Mỹ

Sáng 27/6 (tối 27/6 theo giờ Việt Nam), Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết cho phép chính quyền Tổng thống Donald Trump thực hiện kế hoạch hạn chế quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh. Đây được coi là một thắng lợi quan trọng của ông Trump.

Với tỷ lệ bỏ phiếu 6-3, Tòa án Tối cao đã chấp thuận đơn của chính quyền Tổng thống Trump yêu cầu giới hạn phán quyết của tòa án cấp dưới, chỉ áp dụng cho các tiểu bang, tổ chức hoặc cá nhân nào kiện chính quyền của ông về kế hoạch này.

Trước đó, nhiều chánh án liên bang đã chặn kế hoạch của Tổng thống Trump trên khắp cả nước. Tu chính án Số 14 trong Hiến pháp Mỹ cho phép hầu như bất cứ ai sinh ra ở Mỹ đều được lấy quốc tịch Mỹ.

Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết quan trọng

Phán quyết mới của Tòa án Tối cao có nghĩa là kế hoạch hạn chế quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh có thể được tiến hành ở những tiểu bang không kiện cũng như ít nhất một phần ở những bang kiện chính quyền liên bang.

Phản ứng trước phán quyết, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social: “Thắng lợi khổng lồ ở Tòa án tối cao Mỹ!”. Trong buổi họp báo tại Nhà Trắng, ông Trump tiếp tục hoan nghênh phán quyết của tòa, cho rằng đây là thắng lợi cho Hiến pháp và nền pháp trị.

Các nguyên đơn trong vụ kiện phản ứng với phán quyết của tòa và các luật sư của họ tuyên bố sẽ tiếp tục đấu tranh về vấn đề này. Thẩm phán Sonia Sotomayor lưu ý rằng phán quyết này là “lời mời để ngỏ cho chính phủ bỏ qua Hiến pháp”.

Trẻ em sinh ở Mỹ nhưng cha mẹ là người nhập cư bất hợp pháp sẽ không còn được lấy quốc tịch Mỹ theo sắc lệnh hành pháp mà Tổng thống Trump ký vào ngày đầu tiên nhậm chức.

Phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ đã gây ra tranh cãi trong xã hội Mỹ và có thể ảnh hưởng đến chính sách nhập cư của nước này.

Tổng thống Trump đối mặt với thách thức trong chính sách nhập cư

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông có kế hoạch thay đổi chính sách nhập cư để bảo vệ những người lao động trong ngành nông nghiệp, khách sạn và giải trí. Đây là những đối tượng có nguy cơ bị trục xuất cao trong chiến dịch trấn áp nhập cư bất hợp pháp của chính quyền Trump.

Thông báo về việc thay đổi chính sách nhập cư được Tổng thống Trump đưa ra trên mạng xã hội Truth Social ngày 12/6. Ông thừa nhận rằng các nhân viên của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) đã mở rộng phạm vi bắt giữ, không chỉ đối với những người nhập cư bị kết tội bạo lực mà còn nhắm vào những người lao động trong các ngành quan trọng.

“Những người nông dân vĩ đại của chúng ta và những người trong ngành Khách sạn và Giải trí đã tuyên bố chính sách nhập cư rất quyết liệt của chúng ta đang lấy đi những người lao động giỏi và lâu năm của họ, và những công việc đó gần như không thể thay thế được,” ông Trump viết.

Tổng thống Mỹ không nêu rõ những thay đổi cụ thể nào sẽ được thực hiện để giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động do chiến dịch đàn áp nhập cư gây ra. Tuy nhiên, việc này cho thấy sự thay đổi trong chiến lược nhập cư của chính quyền Trump.

Theo Bộ An ninh Nội địa Mỹ, khoảng 42% công nhân nông trại tại nước này trong giai đoạn 2020-2022 không có tư cách pháp lý. Những người chỉ trích chương trình trục xuất hàng loạt của ông Trump từ lâu luôn nhấn mạnh người di cư là một phần thiết yếu của lực lượng lao động nông nghiệp của Mỹ.

Trước đó, ngày 30/5, Tòa án Tối cao Mỹ đã cho phép chính quyền Tổng thống Donald Trump thu hồi tình trạng pháp lý tạm thời của hơn 500.000 người nhập cư được chính quyền tiền nhiệm cấp. Tòa án đã chấp thuận đơn xin khẩn cấp do Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem đệ trình.

Hạn chế và trục xuất người nhập cư là một trong những chính sách trọng tâm của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) tuyên bố sẽ trả 1.000 USD và hỗ trợ đi lại cho những người nhập cư bất hợp pháp tự nguyện hồi hương.

Chương trình trợ cấp này giúp giảm chi phí cho nỗ lực trục xuất hàng loạt của chính quyền, vốn được đánh giá là tốn kém và đòi hỏi nhiều nguồn lực. Chi phí trung bình để bắt giữ, giam giữ và trục xuất một người không có tư cách pháp lý tại Mỹ hiện lên tới 17.000 USD.

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa tuyên bố Mỹ đang tiếp tục đàm phán thương mại với khoảng 15 đối tác, bao gồm Hàn Quốc, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU). Trong một cuộc họp báo tại Trung tâm Kennedy ở Washington DC, ông Trump nhấn mạnh rằng Mỹ đang làm việc với nhiều quốc gia để đạt được thỏa thuận thương mại.

Mỹ chuẩn bị gửi thư chốt thỏa thuận thương mại

Ông Trump cho biết thêm rằng trong khoảng 1 tuần rưỡi đến 2 tuần tới, Mỹ sẽ gửi thư nêu cụ thể điều khoản thỏa thuận thương mại với hàng chục quốc gia. Các nước có thể chấp nhận hoặc từ chối thỏa thuận mà Mỹ đưa ra. “Đến một thời điểm nhất định, chúng tôi sẽ gửi thư nói rằng: ‘Đây là thỏa thuận, các ông có thể chấp nhận hoặc không’. Sẽ đến lúc chúng tôi làm như vậy,” ông Trump khẳng định.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent – Ảnh: Getty/CNBC

Khả năng gia hạn thuế đối ứng

Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent nói rằng Mỹ để ngỏ khả năng nới thời hạn hoãn thuế đối ứng 90 ngày cho các đối tác thương mại lớn nếu các quốc gia đó thể hiện “thiện chí” với Washington trong các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra. Ông Bessent cho biết Mỹ có 18 “đối tác thương mại quan trọng” và chính quyền Tổng thống Donald Trump “đang làm việc để đi đến thỏa thuận” với các đối tác này.

Thỏa thuận Mỹ – Trung vẫn còn nhiều thách thức

Sau vòng đàm phán thương mại diễn ra trong hai ngày tại London, các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí về nguyên tắc một khuôn khổ để giảm căng thẳng và thúc đẩy việc thực thi thỏa thuận đã đạt được ở Geneva hồi tháng trước. Tuy nhiên, nhiều nội dung và chi tiết của thỏa thuận Mỹ – Trung vẫn còn thiếu rõ ràng, khiến nhà đầu tư thận trọng và thị trường chứng khoán Mỹ giảm điểm.

Đất hiếm – Bài toán khó giải

Theo nội dung đồng thuận được công bố sau vòng đàm phán ở London, Mỹ dự kiến sẽ nới lỏng các hạn chế về bán công nghệ cho Trung Quốc và cấp visa cho du học sinh Trung Quốc để đổi lấy việc Trung Quốc nới hạn chế bán đất hiếm cho Mỹ. Tuy nhiên, thỏa thuận không bao gồm việc Mỹ giảm các biện pháp hạn chế xuất khẩu về con chip trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến.

Trung Quốc là quốc gia dẫn đầu trong chuỗi cung ứng đất hiếm của thế giới, chiếm khoảng 60% sản lượng và khoảng 90% hoạt động chế biến đất hiếm toàn cầu. Giới chức Mỹ đã cảnh báo rằng sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực đất hiếm đặt ra một thách thức chiến lược đối với Mỹ và cả thế giới.

Cuộc tranh cãi giữa tỷ phú Elon Musk và Tổng thống Donald Trump đã lên đến đỉnh điểm khi cả hai công khai chỉ trích lẫn nhau trên mạng xã hội. Tuy nhiên, mới đây, Musk đã tìm cách hạ nhiệt căng thẳng với ông Trump.

Theo thông tin từ Axios/Reuters, Musk đã có cuộc điện đàm riêng với Chánh Văn phòng Nhà Trắng Susie Wiles và Phó Tổng thống JD Vance hồi tuần trước. Sau đó, ông Musk đã đăng tải dòng tweet bày tỏ hối tiếc vì “đã đi quá xa” khi chỉ trích Tổng thống Trump.

Ba nguồn tin am hiểu cuộc trao đổi xác nhận rằng đây là nỗ lực của Musk nhằm hạ nhiệt căng thẳng với ông Trump, sau một tuần đôi bên công khai chỉ trích lẫn nhau trên mạng xã hội, đặc biệt xoay quanh việc ông Musk phản đối dự luật thuế và ngân sách chủ chốt của ông Trump tại Quốc hội.

Một số cố vấn thân cận với ông Trump cho biết Tổng thống không quá tức giận mà “chủ yếu là bị tổn thương” bởi hành động của ông Musk. Cả ba nguồn tin nói trên đều dùng từ “phản bội” để mô tả cảm xúc của ông Trump.

“Một lời xin lỗi công khai từ Elon sẽ có ý nghĩa rất lớn. Dù vậy, tôi không nghĩ mối quan hệ giữa họ sẽ trở lại như xưa,” một nguồn tin tiết lộ.

Sau đó, New York Times cho biết ông Musk đã có cuộc nói chuyện riêng với ông Trump trước khi đăng dòng tin nhắn xin lỗi.

Cùng ngày, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance xác nhận Tổng thống Trump từng cảm thấy thất vọng với tỷ phú Elon Musk, nhưng không mong muốn xảy ra một cuộc đối đầu kéo dài với doanh nhân này.