Nguy cơ khi “né thuế” bằng tiền mặt

Gần đây, mạng xã hội lan truyền thông tin về các cửa hàng kinh doanh từ chối nhận thanh toán chuyển khoản mà chỉ nhận tiền mặt nhằm “né thuế”. Điều này đã gây ra sự quan tâm của dư luận và cơ quan chức năng.

Theo quy định của pháp luật thuế, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là toàn bộ tiền bán hàng, cung ứng dịch vụ mà họ được hưởng, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa. Việc treo biển “chỉ nhận tiền mặt” hoặc ghi nội dung chuyển khoản mập mờ không làm giảm nghĩa vụ thuế.

Cửa hàng kinh doanh chỉ nhận tiền mặt

Ngược lại, hành vi này có thể trở thành dấu hiệu nghi ngờ cho hành vi che giấu doanh thu và đi ngược với xu hướng “Xã hội số – Kinh tế số – Công dân số” và chủ trương phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Đảng, Nhà nước.

Ngoài ra, một số trường hợp người bán yêu cầu thu thêm tiền của người mua nếu thanh toán bằng hình thức chuyển khoản không những ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua mà còn là hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Chi cục Thuế Khu vực I khuyến cáo các hộ, cá nhân kinh doanh hãy là những nhà kinh doanh tỉnh táo, tìm hiểu quy định pháp luật, không nghe và làm theo những hành vi trái pháp luật như che giấu doanh thu, không minh bạch trong giao dịch kinh tế.

Cơ quan thuế luôn sẵn sàng hỗ trợ và khuyến khích các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển đổi, phát triển lên doanh nghiệp để được hưởng các chính sách ưu đãi về đầu tư kinh doanh và thuế.

Đối với các trường hợp người nộp thuế cố tình che giấu doanh thu, kê khai thuế không trung thực, sẽ bị xử lý truy thu, ấn định thuế, xử phạt hành vi khai sai, trốn thuế hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Nhiều nhà hàng thông báo chỉ nhận tiền mặt

Ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Kế toán Thuế Keytas, cho rằng đa phần cá nhân, hộ kinh doanh cho rằng chỉ khi doanh thu phát sinh bằng cách chuyển khoản vào tài khoản cá nhân, mới phải thực hiện nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, đây là một hiểu nhầm “nguy hiểm” vì nghĩa vụ thuế vẫn xảy ra trên tổng doanh thu, bất kể hình thức thanh toán.

Hiện phương thức định danh điện tử đã được áp dụng, dữ liệu của cơ quan thuế đang được cập nhật. Từ 1/7, quy định sử dụng mã số định danh cá nhân thay cho mã số thuế cũng được áp dụng cho cả cá nhân, hộ kinh doanh và doanh nghiệp.

“Các thông tin của người nộp thuế đã định danh trên VneID, liên kết trên tài khoản ngân hàng và ứng dụng eTax Mobile. Dữ liệu này có thể bí mật đối với cá nhân nhưng với các cơ quan chức năng hoàn toàn có đầy đủ thông tin, chứng cứ để xem xét nghĩa vụ thuế của người nộp thuế”, ông Tuấn nêu rõ.

Ngành Thuế đang nỗ lực số hóa và hiện đại hóa hệ thống thuế, nhưng một số hộ kinh doanh vẫn tìm cách né tránh nghĩa vụ thuế.

Ngành Thuế đã triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền đối với những hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm. Sau 5 ngày thực hiện, một số cửa hàng đã từ chối nhận tiền chuyển khoản, chỉ nhận tiền mặt của khách hàng. Điều này đi ngược với xu hướng phát triển kinh tế toàn cầu và chuyển đổi số.

Tại Hà Nội, nhiều hàng quán dịch vụ ăn uống vẫn cho phép thanh toán bằng cả tiền mặt và quét mã QR. Tuy nhiên, một số quán đã tăng giá nếu khách hàng thanh toán qua mã QR.

Hộ kinh doanh cần tuân thủ quy định về thuế

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho biết cách tính thuế của cơ quan thuế dựa trên doanh thu thực tế và tỷ lệ thuế nhất định. Thuế phải được nộp bất kể hình thức thanh toán là tiền mặt hay chuyển khoản.

Hành vi né tránh, trốn thuế là vi phạm Hiến pháp và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật. Chi cục Thuế Khu vực I Hà Nội đã cảnh báo về những hành vi này và sẽ theo dõi để phát hiện và xử lý.

Cơ quan thuế đang áp dụng nhiều biện pháp để giám sát và quản lý doanh thu của hộ kinh doanh, bao gồm việc liên kết với các ngân hàng để nắm bắt thông tin về các giao dịch.

Đối với hộ kinh doanh nhỏ lẻ, nếu có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm, họ sẽ được miễn thuế. Việc xuất hóa đơn và khai thuế sẽ giúp đảm bảo quyền lợi của cả người bán và người mua.

Bà Nguyễn Thị Cúc nhấn mạnh rằng việc áp dụng thuế với các hộ kinh doanh cần đảm bảo sự hài hòa và công bằng. Nếu hộ kinh doanh làm ăn chính đáng, họ sẽ sẵn sàng nộp thuế.

Cuối cùng, việc không nhận chuyển khoản của một số hộ kinh doanh đi ngược với xu hướng phát triển và chuyển đổi số. Nếu mục đích là tránh thuế, trốn thuế, thì đó là vi phạm pháp luật.