Các nhà khoa học từ Đại học Tel Aviv và Viện Nghiên cứu Sinh học Israel đã ứng dụng công nghệ mRNA, vốn được sử dụng để phát triển vaccine phòng COVID-19, để tạo ra loại vaccine mRNA đầu tiên có khả năng chống lại vi khuẩn kháng kháng sinh cực kỳ nguy hiểm.
Trong nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm vaccine đối với tác nhân gây bệnh nguy hiểm và chứng minh được rằng vaccine có khả năng bảo vệ 100% động vật thử nghiệm khỏi bị nhiễm bệnh.
Khám phá đột phá trong lĩnh vực y học
Các nhà khoa học kỳ vọng công nghệ này sẽ mở đường cho việc phòng chống nhiều loại vi khuẩn chết người khác. Nghiên cứu do Giáo sư Dan Peer – Phó Chủ tịch phụ trách Nghiên cứu và Phát triển của Đại học Tel Aviv, người tiên phong toàn cầu trong lĩnh vực phát triển thuốc mRNA.
Loại vaccine mới là vaccine mRNA được truyền qua hạt nano lipid, tương tự như vaccine ngừa COVID-19. Tuy nhiên, trong khi vaccine mRNA thường hiệu quả với virus như SARS-CoV-2 thì việc sử dụng công nghệ này chống lại vi khuẩn – như vi khuẩn gây bệnh dịch hạch – lại là điều chưa từng có tiền lệ.
Thách thức và cơ hội
Vi khuẩn tự sản xuất protein và không phụ thuộc vào tế bào người. Hơn nữa, do quá trình tiến hóa khác nhau, protein vi khuẩn rất khác với protein của con người. Để克服 thách thức này, nhóm nghiên cứu đã phát triển một phương pháp độc đáo giúp sản xuất protein vi khuẩn trong tế bào người theo cách khiến hệ miễn dịch nhận diện đó là protein của vi khuẩn thật sự.
Họ chọn vi khuẩn Yersinia pestis – tác nhân gây ra bệnh dịch hạch, căn bệnh từng gây ra nhiều đại dịch chết người trong lịch sử nhân loại. Trong mô hình thử nghiệm động vật, chỉ một liều vaccine đã cho hiệu quả bảo vệ rõ rệt.
Tiềm năng và triển vọng
Giáo sư Dan Peer chia sẻ: “Ở nghiên cứu trước, chúng tôi phát triển vaccine cho dạng dịch hạch lây qua da, như qua vết cắn của bọ chét. Nhưng trong nghiên cứu này, chúng tôi nhắm đến mục tiêu tham vọng hơn: dịch hạch thể phổi – dạng có thể lây từ người sang người và gây bệnh qua đường hô hấp, điều khiến việc phát triển vaccine trở nên đặc biệt khó khăn.”
Với thành công này, các nhà khoa học hy vọng sẽ mở ra tiềm năng phát triển cả một hệ sinh thái vaccine mRNA chống lại nhiều loại vi khuẩn chết người khác.